Chất béo là một phần không thể thiếu trong chế độ ăn uống, giúp cơ thể hoạt động tốt. Dầu và chất béo không chỉ cung cấp năng lượng mà còn chứa các axit béo thiết yếu, giúp hấp thụ các vitamin tan trong chất béo như A, D, E, và K. Vì vậy, ngay cả khi bạn đang ăn kiêng, không nên bỏ qua việc sử dụng các loại dầu lành mạnh. Vậy có những dầu ăn dành cho người ăn kiêng nào?
1. Những đối tượng nào nên hạn chế ăn dầu ăn?
Dầu ăn chay bao gồm các loại dầu thực vật có nhiều lợi ích đối với sức khỏe con người. Dầu ô liu, dầu hạt cải, dầu hướng dương, dầu hạt phỉ và dầu hạnh nhân đều được biết đến là có hàm lượng chất béo không bão hòa đơn cao. Chất béo không bão hòa đơn góp phần tạo nên mức cholesterol tốt và giảm nguy cơ mắc bệnh tim, các bệnh tim mạch.
Mặc dù dầu ăn chay tốt cho sức khỏe tim mạch tuy nhiên, bạn cần nên sử dụng chúng ở mức độ vừa phải. Những người sau đây nên hạn chế ăn dầu ăn, đặc biệt là dầu từ mỡ các loại động vật.
- Người thừa cân béo phì;
- Những người đang trong chế độ ăn kiêng giảm cân giảm mỡ;
- Những người mắc các bệnh lý tim mạch như xơ vữa động mạch, rối loạn lipid máu;
- Những người đang mắc đái tháo đường type 2.

2. Các loại dầu ăn dành cho người ăn kiêng gồm loại nào?
Người ăn kiêng nên hạn chế dầu trong chế độ ăn nhưng không nên loại bỏ hoàn toàn. Dầu ăn cho người ăn kiêng nên chọn các loại dầu ăn chay. Dưới đây là một số loại dầu ăn dành cho người ăn kiêng bạn có thể tham khảo:
2.1. Dầu oliu
Dầu ô liu rất giàu vitamin E, có tác dụng như một chất chống oxy hóa. Axit béo chính trong dầu ô liu là chất béo không bão hòa đơn gọi là axit oleic. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, axit oleic có thể có đặc tính chống ung thư và chống viêm.
Ngoài ra, dầu ô liu chứa các hợp chất chống oxy hóa gọi là oleocanthal và oleuropein. Những hợp chất này có thể có tác dụng chống viêm, bao gồm hạ huyết áp và giúp ngăn ngừa cholesterol LDL (xấu) bị oxy hóa.
Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng dầu ô liu chứa các hợp chất tốt cho sức khỏe tim mạch và có thể giúp ngăn ngừa các tình trạng hội chứng chuyển hóa như béo phì, mỡ máu và tiểu đường loại 2.
2.2. Dầu quả bơ
Dầu có vị trung tính, giống quả bơ, rất thích hợp để nấu các món ngọt hoặc mặn. Dầu cũng có thành phần dinh dưỡng tương tự như dầu ô liu, với tỷ lệ axit béo oleic tốt cho tim cao. Một đánh giá đã kết luận rằng dầu vẫn giữ được chất lượng dinh dưỡng ở nhiệt độ thấp và cao. Chất lượng và thành phần dinh dưỡng của dầu quả bơ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm nơi trồng bơ và phương pháp chiết xuất được sử dụng.
Một số nghiên cứu trên động vật trước đây đã chỉ ra rằng, các hợp chất trong dầu quả bơ có thể giúp giúp hạ huyết áp, cholesterol LDL (xấu) và triglyceride và bảo vệ gan để đáp ứng với bệnh chuyển hóa làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch.
Dầu bơ thậm chí có thể giúp giảm lượng đường trong máu sau bữa ăn và tổng lượng cholesterol. Đồng thời chúng cũng có thể có lợi cho việc giảm đau khớp liên quan đến viêm xương khớp. Nó cũng có thể tăng cường hấp thụ các chất dinh dưỡng khác và bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do, theo các thử nghiệm nhỏ trên người và động vật.
2.3. Dầu mè
Dầu mè là một trong các loại dầu ăn cho người ăn kiêng. Nó hàm lượng chất chống oxy hóa tốt cho tim là sesamol và sesaminol cao, có thể mang lại nhiều lợi ích, bao gồm tác dụng bảo vệ thần kinh tiềm tàng đối với một số bệnh như Parkinson.
Thêm vào đó, một nghiên cứu ở người đái tháo đường type 2 cho thấy sử dụng dầu mè trong 90 ngày giúp cải thiện đáng kể lượng đường trong máu khi đói và các dấu hiệu sinh học lâu dài về kiểm soát lượng đường trong máu. Dầu mè có hương vị hạt dẻ nhẹ, có thể dùng tốt trong một số món ăn trên bếp và rất thích hợp để xào, nấu ăn thông thường và thậm chí làm nước sốt trộn salad.
Lưu ý rằng dầu mè thông thường khác với dầu mè rang. Dầu mè rang có hương vị hạt dẻ đậm đà hơn, phù hợp để hoàn thiện món ăn hơn là nấu.
2.4. Dầu hạt lanh
Dầu hạt lanh là nguồn axit alpha-linolenic, một loại axit béo omega-3 tuyệt vời. Ngoài những lợi ích cho tim mạch, omega-3, một loại chất béo không bão hòa đa mà cơ thể bạn không thể tự sản xuất. Omega-3 có thể làm giảm viêm, do đó làm giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư. Dầu hạt lanh nói riêng có thể giúp làm giảm các triệu chứng của bệnh viêm khớp .
Trong dầu hạt lanh chứa axit béo omega-6. Chúng cũng rất quan trọng đối với sức khỏe của bạn. Một nghiên cứu phát hiện ra rằng nồng độ axit linoleic cao hơn (axit béo omega-6 phổ biến nhất) có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và tử vong sớm thấp hơn.
2.5. Dầu hạt óc chó
Dầu óc chó là một lựa chọn lành mạnh và là nguồn axit béo omega-3 tốt, chủ yếu là axit alpha-linolenic. Nghiên cứu thậm chí còn chỉ ra rằng chế độ ăn bao gồm dầu óc chó (và quả óc chó thực sự) có thể có tác dụng bảo vệ tim và giúp cơ thể đối phó tốt hơn với căng thẳng.
Một nghiên cứu khác phát hiện ra rằng những người có nồng độ omega-3 cao trong tế bào hồng cầu sẽ có chức năng nhận thức tốt hơn ở tuổi trung niên.

3. Lưu ý khi sử dụng dầu ăn dành cho người ăn kiêng?
Việc sử dụng dầu ăn chay từ thực vật, dầu ăn cho người ăn kiêng là điều cần thiết trong chế độ ăn hằng ngày của bạn nhằm cung cấp thêm một số chất cần thiết cho cơ thể. Nếu bạn đang bị thừa cân béo phì hoặc bạn mắc các bệnh lý chuyển hóa và tim mạch, việc chủ động tìm hiểu và chăm sóc sức khỏe từ sớm thông qua chế độ ăn lành mạnh bao gồm việc sử dụng dầu ăn chay từ thực vật thay thế cho dầu mỡ từ động vật là điều cần thiết. Điều này sẽ giúp bạn cải thiện sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật và nâng cao tuổi thọ. Trong quá trình sử dụng dầu ăn dành cho người ăn kiêng bạn cần lưu ý các điểm sau:
- Không nên kiêng hoàn toàn dầu ăn mà hãy bổ sung lượng vừa phải các loại dầu lành mạnh cho cơ thể.
- Mỗi cá thể khác nhau có nhu cầu chất béo khác nhau.
- Mỗi loại dầu khác nhau có nhiệt độ khác nhau để duy trì sự ổn định của chúng, tránh bị phân hủy.
- Hạn chế các món chiên xào mà hãy sử dụng dầu trong các món salad, món trộn để lành mạnh hơn.
Qua bài viết trên đã giúp bạn tìm hiểu một số loại dầu ăn dành cho người ăn kiêng. Việc sử dụng dầu ăn lành mạnh và hợp lý sẽ giúp bạn cải thiện sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật, giúp bạn sống lâu và sống khỏe hơn.
Tài liệu tham khảo: Everydayhealth.com