Vào thời Hy Lạp cổ đại, đau đầu được xem là nỗi đau đớn tột cùng. Nạn nhân cầu nguyện thần y khoa Asclepius để mong cơn đau dịu bớt. Nếu cơn đau tiếp diễn, thầy lang sẽ thực hiện phương pháp điều trị nổi tiếng – khoan một lỗ nhỏ trên hộp sọ để rút lượng máu được cho là gây đau nhức ra.
Kĩ thuật tai hại này gọi là “phẫu thuật khoan sọ Trepan”, thường làm cơn nhức đầu tạm thời thành cơn nhức đầu mãn tính, có thể gây ảnh hưởng tính mạng người bệnh. May thay, bác sĩ ngày nay không dùng nó để chữa đau đầu nữa.
2 loại đau đầu nguyên phát và thứ phát
Đau đầu được chia thành 2 loại: đau đầu nguyên phát và đau đầu thứ phát.
Đau đầu nguyên phát không phải là triệu chứng của bệnh tiềm ẩn, chấn thương. Bản thân chúng đã là 1 tình trạng bệnh, nó chiếm 50% số ca được báo cáo.
Trong khi đó, đau đầu thứ phát bị gây ra bởi những vấn đề sức khỏe, với cơn đau bắt nguồn từ những lý do cụ thể như thiếu nước hay cai caffeine, tổn thương đầu, cổ hoặc bệnh tim mạch. Có hơn 150 loại đau đầu thứ phát có thể được chẩn đoán, có triệu chứng và cách điều trị khác nhau.
Cách cơn đau đầu xuất hiện
Hãy xem một ví dụ phổ biến – viêm xoang. Xoang là hệ thống những hốc rỗng trải dài bên dưới trán, mũi, và gò má. Viêm xoang gây áp lực lên động mạch, tĩnh mạch, cơ vùng cổ và đầu. Các thụ cảm nhận biết cảm giác đau, truyền tín hiệu tới thụ thể đau, ra hiệu cho não giải phóng hormone neuropeptide làm mạch máu ở hộp sọ, sưng tấy và gây đau đầu từ nhẹ đến nặng.
Trong khi nguyên do của đau đầu thứ phát khá rõ ràng và có thể xác định thì nguyên do của đau đầu nguyên phát vẫn còn là một ẩn số.
Các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu những nguyên nhân tiềm tàng của 3 loại thuộc chứng đau đầu nguyên phát, gồm: Chứng đau nửa đầu kéo dài, chứng đau đầu theo cụm và phổ biến nhất là chứng đau căng đầu.
Đúng như tên gọi, chứng đau căng đầu kéo dài tạo ra cảm giác bị một chiếc đai nẹp quấn chặt lấy đầu. Cơn đau làm tăng tính nhạy cảm của cơ vùng sọ, gây đau đớn khi vận chuyển máu và oxy. Các nhà khoa học đã có những giả thiết về nguyên do từ những mạch máu, đến những thụ thể đau nhạy cảm, nhưng không ai biết chắc chắn điều này có đúng không.
Chứng đau nửa đầu tái phát liên tục, tạo nên sức ép cho hộp sọ có thể kéo dài từ 4 giờ cho tới 3 ngày. Trong 20% các trường hợp, những cơn đau này đủ dữ dội để làm quá tải não bộ bằng những xung điện, kích động những dây thần kinh. Quá trình này tạo ra những ảo giác tạm thời, có thể bao gồm nhìn thấy tia lóe sáng, các mẫu hình học hay tiếng ù ù bên tai.
Đau đầu theo cụm gây ra những cơn đau nhói và rát bỏng một bên mắt, dẫn đến đỏ mắt, tầm nhìn mờ, và mí mắt sụp.
Chứng đau căng đầu và phần lớn chứng đau đầu thứ phát có thể được điều trị bằng những loại thuốc giảm đau ở phần hộp sọ. Và rất nhiều nguyên do của chứng đau đầu thứ phát như mất nước, mỏi mắt, và căng thẳng hoàn toàn có thể chủ động phòng tránh.
Chứng đau nửa đầu và đau đầu kiểu cụm phức tạp hơn, và vẫn chưa tìm ra phương pháp điều trị chính xác cho mọi người. Nhưng may thay, các nhà dược học và thần kinh học vẫn đang cố gắng tìm câu trả lời cho những bí ẩn này. Trong lúc đó, chúng ta có thể tự giúp mình phòng ngừa hoặc chống chọi lại các cơn đau đầu bằng cách quản lý căng thẳng thật tốt, ăn ngủ điều độ, tập luyện đều đặn và ngủ thật ngon!
