Hút thuốc lá làm tổn thương nhiễm sắc thể và gây lão hóa sớm

Trong một nghiên cứu đã được trình bày tại Hội nghị Quốc tế của Hiệp hội Hô hấp Châu Âu tại Milan (Ý), thông tin cho thấy hút thuốc gây tổn thương nhiễm sắc thể trong các tế bào bạch cầu, từ đó có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa.

Các điểm chính của nghiên cứu này:

• Hút thuốc gây tổn thương nhiễm sắc thể trong các tế bào máu, dẫn đến lão hóa sớm. 
• Lão hóa sớm có thể làm giảm tuổi thọ và chất lượng cuộc sống.
• Việc bỏ thuốc lá có thể làm giảm nguy cơ tổn thương nhiễm sắc thể

Khi phân tích nghiên cứu với gần nửa triệu người tham gia, các nhà nghiên cứu báo cáo rằng những người hút thuốc có nhiều khả năng có các đoạn cuối ngắn hơn của nhiễm sắc thể, được gọi là telomere. Đây là dấu hiệu quan trọng của sự lão hóa và khả năng phục hồi, tái tạo của tế bào.

Telomere ngắn hơn có liên quan đến cả tình trạng hút thuốc và số lượng thuốc lá đã hút, theo tiến sĩ Siyu Dai, đồng tác giả nghiên cứu và phó giáo sư tại Trường Y học Lâm sàng thuộc Đại học Sư phạm Hàng Châu, Trung Quốc.

“Nói cách khác, hút thuốc có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa, trong khi việc bỏ thuốc có thể giảm đáng kể nguy cơ liên quan”, bác sĩ Dai cho biết.

Hút thuốc đẩy nhanh quá trình lão hóa như thế nào?

Các nghiên cứu trước đây đã liên kết độ dài telomere trong các tế bào bạch cầu với việc hút thuốc, nhưng các chuyên gia lưu ý rằng nghiên cứu mới này thiết lập một mối liên hệ nhân quả.

“Nghiên cứu này giải quyết câu hỏi liệu việc hút thuốc có ảnh hưởng đến độ dài telomere hay không”, bác sĩ Jonathan Grigg, chủ tịch Ủy ban Kiểm soát Thuốc lá của Hiệp hội Hô hấp Châu Âu, cho biết trong một thông cáo báo chí.

Telomere bảo vệ các đầu của nhiễm sắc thể. Nếu telomere trở nên ngắn, các tế bào không còn có thể phân chia thành công và sẽ chết.

“Nghiên cứu này bổ sung vào cơ sở dữ liệu ngày càng tăng cho thấy hút thuốc đẩy nhanh quá trình lão hóa sinh học,” bác sĩ Danny Nguyen, một bác sĩ ung thư và huyết học đang hành nghề tại Trung tâm Ung thư City of Hope Orange County Lennar Foundation ở California (Mỹ) chia sẻ (ông không tham gia vào nghiên cứu này.)

“Khói thuốc lá độc hại và các tổn thương tế bào mà nó gây ra không chỉ giới hạn ở các triệu chứng dễ thấy như da bị lão hóa,” ông nói. Theo đó, thững cá nhân có telomere quá ngắn hoặc quá dài đều có nguy cơ ung thư cao hơn..

Hút thuốc ảnh hưởng đến nhiễm sắc thể như thế nào?

Tiến sĩ Dai và Feng Chen, một nhà nghiên cứu tại Đại học Hong Kong, đã dựa trên phân tích dữ liệu di truyền và sức khỏe từ Ngân hàng Sinh học Anh để đưa ra kết luận của mình.

Thông tin về độ dài telomere trong bạch cầu, được lấy từ các xét nghiệm máu của bệnh nhân, đã được liên kết với tình trạng hút thuốc hiện tại, trước đây hoặc không hút thuốc, cũng như mức độ nghiện thuốc lá và số lượng thuốc lá tiêu thụ.

“Nghiên cứu này đã áp dụng ngẫu nhiên hóa Mendel, một phương pháp nổi tiếng giúp cung cấp mức độ chứng cứ cao và có khả năng cho thấy mối quan hệ nhân quả, nhằm ủng hộ các nghiên cứu quan sát trước đây cho rằng hút thuốc gây lão hóa, trong khi việc bỏ thuốc có thể đảo ngược hiệu ứng này,” bác sĩ Grigg nhận xét.

Tác động của hút thuốc đến sức khỏe là gì?

“Chúng tôi phát hiện rằng tình trạng hút thuốc hiện tại có mối liên hệ đáng kể về mặt thống kê với độ dài telomere ngắn hơn trong bạch cầu, trong khi những người hút thuốc trước đây hoặc chưa từng hút thuốc không cho thấy sự ngắn hơn đáng kể về độ dài telomere trong bạch cầu”, tiến sĩ Dai cho biết.

Trong số những người từng hút thuốc có xu hướng độ dài telomere ngắn hơn (nhưng điều này không có ý nghĩa thống kê). Những người hút nhiều thuốc hơn có độ dài telomere trong bạch cầu ngắn hơn đáng kể.

“Trong những năm gần đây, các nghiên cứu quan sát đã liên kết độ dài telomere ngắn hơn trong bạch cầu với nhiều bệnh, chẳng hạn như bệnh tim mạch, tiểu đường và mất cơ. Điều này có nghĩa là tác động của hút thuốc đối với độ dài telomere có thể đóng vai trò quan trọng trong các bệnh này, mặc dù cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu rõ các cơ chế bên trong,” tiến sĩ Siyu Dai, tác giả nghiên cứu, nhận định.

Tiến sĩ William Dale, Giám đốc Trung tâm Ung thư và Lão hóa tại City of Hope, người không tham gia vào nghiên cứu, chia sẻ rằng hút thuốc được biết là rút ngắn tuổi thọ trung bình khoảng 10 năm. Ông bổ sung rằng lão hóa là một yếu tố nguy cơ độc lập cho bệnh ung thư.

Các nhà nghiên cứu vẫn chưa hoàn toàn “kết nối được các mắt xích” giữa hút thuốc, ung thư và lão hóa, nhưng nghiên cứu mới này gợi ý rằng tổn thương telomere có thể là “một phần của vấn đề”.

Tiến sĩ Dale cũng cho biết lão hóa sớm liên quan đến tổn thương nhiễm sắc thể có nghĩa là “bạn vẫn sẽ rút ngắn tuổi thọ của mình ngay cả khi bạn không mắc ung thư”.

Ngoài ra, lão hóa sớm cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, bao gồm chức năng nhận thức, khả năng di chuyển và thậm chí là dinh dưỡng và sự kết nối xã hội.

Theo tiến sĩ Dai và tiến sĩ Chen, các nghiên cứu trong tương lai có thể bao gồm tác động của việc hút thuốc thụ động đối với khả năng tự phục hồi, tái tạo và lão hóa của mô.

Nguồn thông tin: MedicalNewsToday