Bị sốt xuất huyết truyền dịch gì cho mau hồi phục và đảm bảo an toàn?

Sốt xuất huyết là một bệnh do virus dengue gây ra, thường lây truyền qua muỗi Aedes aegypti. Bệnh có thể dẫn đến mất nước và các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Một trong những phương pháp hỗ trợ phổ biến là truyền dịch. Vậy sốt xuất huyết truyền dịch gì để giúp người bệnh mau hồi phục mà vẫn an toàn?

Tại sao cần truyền dịch trong sốt xuất huyết?

Khi mắc sốt xuất huyết, người bệnh thường gặp tình trạng mất nước do sốt cao, nôn mửa hoặc tiêu chảy. Theo Mayo Clinic, mất nước nghiêm trọng có thể gây tụt huyết áp, ảnh hưởng đến chức năng cơ quan quan trọng trong cơ thể. Việc truyền dịch sốt xuất huyết giúp bổ sung lượng nước và điện giải bị mất, cải thiện tuần hoàn và ổn định huyết áp.

Ngoài ra, trong một số trường hợp bệnh nặng, như sốc dengue (Dengue Shock Syndrome – DSS), truyền dịch khi sốt xuất huyết là phương pháp can thiệp quan trọng để duy trì lượng máu lưu thông và ngăn ngừa tử vong.

Người bị sốt xuất huyết có nên truyền dịch không?

Việc truyền dịch không phải lúc nào cũng cần thiết đối với bệnh nhân sốt xuất huyết. Theo nghiên cứu từ PubMed, chỉ những bệnh nhân có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng hoặc biến chứng mới cần được chỉ định truyền dịch. Nếu người bệnh vẫn có thể uống đủ nước và dung nạp được dinh dưỡng qua đường uống, việc truyền dịch không được khuyến nghị.

Sốt xuất huyết có truyền dịch được không? Khi nào nên truyền? 

Câu trả lời là có, nhưng cần tuân thủ hướng dẫn y tế. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh nhân sốt xuất huyết truyền dịch khi nào phụ thuộc vào các dấu hiệu lâm sàng, như:

• Mất nước nghiêm trọng: Da khô, môi khô, lượng nước tiểu giảm.
• Sốc hoặc tụt huyết áp: Dấu hiệu nguy hiểm nhất cần can thiệp ngay lập tức.
• Nôn mửa liên tục và không thể uống nước.
• Chỉ số hematocrit tăng cao đáng kể, kèm theo giảm tiểu cầu.

Nếu xuất hiện những triệu chứng trên, bác sĩ sẽ chỉ định truyền dịch phù hợp.

Loại dịch truyền phù hợp trong sốt xuất huyết

• Dung dịch muối đẳng trương (NaCl 0,9%)

Đây là loại dịch truyền cơ bản, thường được sử dụng để bổ sung nước và duy trì cân bằng điện giải. Theo Healthline, dung dịch muối đẳng trương giúp cải thiện lưu lượng máu mà không gây áp lực lớn lên hệ tuần hoàn. Theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), dung dịch muối đẳng trương là lựa chọn đầu tiên trong điều trị sốc dengue trước khi chuyển sang các dung dịch cao phân tử nếu cần.

• Dung dịch Ringer Lactate

Ringer lactate chứa các ion như natri, kali, canxi và lactate, giúp ổn định nồng độ axit-bazơ trong máu. Dịch này đặc biệt hiệu quả trong việc điều trị mất nước nghiêm trọng do sốt xuất huyết.

• Dung dịch cao phân tử (Dextran, Hydroxyethyl Starch)

Dùng trong các trường hợp sốc nặng, các dung dịch này giúp tăng thể tích tuần hoàn nhanh chóng. Tuy nhiên, chúng chỉ được sử dụng trong điều kiện giám sát chặt chẽ tại cơ sở y tế.

Vậy bạn nên chọn dung dịch nào?

Lựa chọn loại dịch truyền phụ thuộc vào mức độ mất nước và tình trạng bệnh nhân. Đối với các trường hợp nhẹ, truyền dung dịch muối đẳng trương hoặc Ringer lactate là phù hợp. Trong trường hợp nặng, bác sĩ có thể sử dụng các dung dịch cao phân tử để cải thiện tuần hoàn nhanh chóng.

Lưu ý khi truyền dịch sốt xuất huyết để đảm bảo an toàn

Truyền dịch là một can thiệp y tế quan trọng, nhưng nếu không thực hiện đúng cách, nó có thể dẫn đến biến chứng như phù phổi hoặc suy tim. Các lưu ý quan trọng gồm:

• Không tự ý truyền dịch tại nhà: Việc này cần được thực hiện bởi nhân viên y tế tại bệnh viện hoặc cơ sở y tế có trang thiết bị đầy đủ.
• Theo dõi liên tục: Truyền dịch phải được kiểm soát chặt chẽ, đặc biệt đối với bệnh nhân cao tuổi hoặc có tiền sử bệnh mãn tính.
• Tuân thủ chỉ định bác sĩ: Loại dịch truyền và tốc độ truyền phải được điều chỉnh dựa trên tình trạng của bệnh nhân.

Việc truyền dịch trong sốt xuất huyết là một phương pháp hỗ trợ quan trọng, nhưng cần được thực hiện đúng cách và dưới sự giám sát của bác sĩ. Người bệnh không nên tự ý truyền dịch mà cần tuân thủ các hướng dẫn y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Nếu bạn đang thắc mắc sốt xuất huyết truyền dịch gì hoặc sốt xuất huyết có nên truyền dịch không, hãy tham khảo ý kiến từ các chuyên gia y tế để có quyết định chính xác nhất.

Nguồn tham khảo:

• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38828952/ 
• https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/dengue-tetravalent-vaccine-live-subcutaneous-route/description/drg-20463393
• https://www.healthline.com/health/dengue-fever
• https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17753-dengue-fever
• https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dengue-fever/symptoms-causes/syc-20353078
• https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dengue-fever/diagnosis-treatment/drc-20353084
• https://www.healthline.com/health/intravenous-fluid-regulation
• https://www.webmd.com/a-to-z-guides/dengue-fever-reference
• https://www.healthline.com/health/iv-fluids-for-stomach-flu 
• https://vncdc.gov.vn/files/article_attachment/2019/6/cap-nhat-phac-do-dieu-tri-benh-sxh-bv-bnd-tu%281%29.pdf

Đọc thêm:

• Tương lai của liệu pháp tiêm truyền tĩnh mạch