Thoái hoá não gây ra các bệnh lý nghiêm trọng ảnh hưởng tới sức khoẻ và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Nguyên nhân gây bệnh có thể do quá trình lão hoá tự nhiên của cơ thể, di truyền hoặc sự tích tụ protein bất thường… Vậy cách nào phòng chống thoái hóa não hiệu quả?
1. Thoái hoá não và các bệnh lý liên quan
Thoái hóa não dẫn đến sự mất dần các tế bào thần kinh, gây suy giảm các khả năng nhận thức, trí nhớ và các chức năng khác mà não bộ điều khiển. Quá trình này thường không thể phục hồi và có xu hướng tiến triển theo thời gian. Thời gian sống của người mắc các bệnh này thường bị rút ngắn do biến chứng và sự suy giảm chức năng cơ bản của cơ thể, tuy nhiên chất lượng chăm sóc và điều trị có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và kéo dài thời gian sống.
Các bệnh lý thần kinh xuất phát từ nguyên nhân của thoái hoá não, bao gồm:
- Bệnh Alzheimer: Đây là dạng sa sút trí tuệ phổ biến nhất, gây ra mất trí nhớ, khó khăn trong các hoạt động hàng ngày và thay đổi hành vi. Thời gian sống trung bình sau khi chẩn đoán là 8-10 năm, nhưng một số người có thể sống đến 20 năm.
- Bệnh Parkinson: Ảnh hưởng đến khả năng vận động và kiểm soát cơ bắp, thường gây run, cứng cơ và chậm chạp trong cử động. Người mắc bệnh này có thể sống từ 10-20 năm sau khi được chẩn đoán.
- Bệnh Huntington: Là rối loạn di truyền gây suy giảm dần dần khả năng vận động, nhận thức và tâm lý. Thời gian sống trung bình từ 10-25 năm sau khi các triệu chứng xuất hiện.
- Bệnh xơ cứng teo cơ một bên (ALS): Đây là một bệnh thoái hóa thần kinh hiếm gặp nhưng rất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến các tế bào thần kinh kiểm soát cơ bắp. Thời gian sống trung bình sau khi chẩn đoán thường là 2-5 năm, mặc dù một số người có thể sống lâu hơn, đặc biệt với sự hỗ trợ hô hấp.
Hiểu rõ về tình trạng thoái hoá não không chỉ giúp người bệnh phòng chống thoái hoá não hiệu quả mà còn giúp phát hiện sớm và điều trị bệnh kịp thời.

2. Các cách phòng chống thoái hoá não hiệu quả
Phòng ngừa thoái hóa não đóng vai trò quan trọng để duy trì sức khỏe não bộ và giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến suy giảm chức năng thần kinh. Một số biện pháp phòng chống thoái hóa não hiệu quả có thể áp dụng:
- Xây dựng kế hoạch khẩu phần khoa học và duy trì chế độ ăn lành mạnh
- Chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa, omega-3, vitamin và khoáng chất giúp bảo vệ tế bào thần kinh khỏi tổn thương, giảm viêm và phòng ngừa thoái hóa não bộ tốt. Đây cũng chính là hai yếu tố quan trọng gây thoái hóa não.
- Tăng cường ăn các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng cho sức khoẻ và sự phát triển của não bộ là cách phòng chống thoái hoá não được khuyến nghị như cá béo, quả hạch, rau xanh, trái cây, dầu ô liu, và các loại thực phẩm chứa nhiều chất chống oxy hóa như quả mọng.
- Lưu ý khi thực hiện chế độ ăn phòng bệnh thoái hoá não cần tránh các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, nhiều đường và chất béo bão hòa, vì chúng có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa não.
- Tập thể dục và duy trì hoạt động thường xuyên
- Cách phòng chống thoái hóa não là hoạt động thể chất của cơ thể. Bởi vì luyện tập thể dục cải thiện tuần hoàn máu lên não, kích thích sự phát triển của các tế bào thần kinh và duy trì chức năng nhận thức.
- Chúng ta nên dành thời gian để áp dụng các bài luyện tập. Bạn có thể thực hiện ít nhất 150 phút cho bài tập aerobic mỗi tuần, kết hợp với các bài tập tăng cường sức mạnh và linh hoạt cơ thể.
Lưu ý: Khi áp dụng các bài tập thể dục nên bắt đầu từ mức độ nhẹ nhàng nếu chưa quen với vận động và tăng dần cường độ. Tránh tập quá sức vì có thể gây mệt mỏi và căng thẳng.

- Tạo môi trường cho não bộ luôn luôn được làm việc
- Phòng chống thoái hóa não bằng cách cho bộ não thường xuyên hoạt động và thực hiện chức năng của chúng. Các hoạt động trí tuệ như đọc sách, chơi trò chơi trí tuệ, và học hỏi kỹ năng mới giúp não bộ luôn được kích thích và giảm nguy cơ thoái hóa.
- Hàng ngày, bạn có thể dành thời gian cho các hoạt động giúp não bộ luôn được làm việc như đọc sách, giải ô chữ, học một kỹ năng mới, hoặc tham gia các khóa học trực tuyến.
Lưu ý: Nên lựa chọn các hoạt động một cách đa dạng để tránh nhàm chán, đồng thời kết hợp với giải lao hợp lý để tránh tình trạng căng thẳng tâm lý cho não bộ trong suốt quá trình thực hiện.
- Quản lý căng thẳng
- Căng thẳng kéo dài có thể gây tổn thương tế bào thần kinh, do đó quản lý căng thẳng giúp bảo vệ não bộ. Đây cũng là cách phòng chống thoái hóa não hiệu quả.
- Thực hành các kỹ thuật giảm căng thẳng cho cơ thể và não bộ với các bài tập như thiền, yoga, hít thở sâu và dành thời gian thư giãn mỗi ngày.
Lưu ý: Hạn chế tiếp xúc với những yếu tố gây stress hoặc có thể khiến cho cơ thể bị căng thẳng.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động ngủ và đảm bảo chất lượng giấc ngủ
- Giấc ngủ giúp não bộ phục hồi, loại bỏ chất thải và củng cố trí nhớ, ngăn ngừa thoái hóa.
- Duy trì thói quen đi ngủ và thức dậy đúng giờ, ngủ từ 7-9 tiếng mỗi đêm, đồng thời tạo môi trường ngủ thoải mái, yên tĩnh.
Lưu ý: Tránh sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ, tạo môi trường ngủ yên tĩnh, thoáng mát và thoải mái.
- Tránh sử dụng chất kích thích có hại tới sức khoẻ và chức năng của não bộ
- Chất kích thích như rượu, thuốc lá và ma túy có thể gây tổn thương tế bào thần kinh và là yếu tố gia tăng nguy cơ thoái hóa cơ thể nói chung và thoái hoá não bộ nói riêng.
- Hạn chế hoặc tránh sử dụng các chất kích thích.
Lưu ý: Nếu đã quen với việc sử dụng chất kích thích, nên tìm sự hỗ trợ y tế hoặc các chương trình cai nghiện để giúp ngừng sử dụng các loại chất kích thích này.
- Kiểm soát các bệnh mãn tính
- Bệnh mãn tính như tiểu đường, cao huyết áp có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa não, do đó việc kiểm soát tốt các bệnh này là cần thiết.
- Quản lý tốt các bệnh lý mãn tính kèm theo bằng cách tuân thủ chế độ điều trị của bác sĩ, xây dựng chế độ ăn khoa học, lành mạnh, và tập thể dục đều đặn.
Lưu ý: Tuân thủ chế độ điều trị và thăm khám định kỳ với bác sĩ để kiểm soát tốt các bệnh lý này.
- Thiết lập và duy trì các mối quan hệ xã hội lành mạnh
- Tham gia các hoạt động xã hội giúp não bộ hoạt động tích cực, cải thiện tâm trạng và giảm nguy cơ thoái hóa não.
- Tham gia các câu lạc bộ, nhóm hỗ trợ, hoặc đơn giản là duy trì các mối quan hệ bạn bè và gia đình.
Lưu ý: Đảm bảo duy trì các mối quan hệ tích cực và tránh căng thẳng từ những mối quan hệ không lành mạnh.
3. Lưu ý khi áp dụng các biện pháp phòng chống thoái hóa não
- Kiên trì và duy trì đều đặn: Các biện pháp này cần được thực hiện liên tục và duy trì trong thời gian dài mới có hiệu quả.
- Cá nhân hóa: Điều chỉnh các biện pháp phù hợp với sức khỏe và tình trạng cá nhân. Nếu có vấn đề sức khỏe đặc biệt, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng.
- Lắng nghe cơ thể: Theo dõi phản ứng của cơ thể khi thực hiện các biện pháp này. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, nên ngừng lại và tìm kiếm sự hỗ trợ y tế.
- Kết hợp nhiều biện pháp: Hiệu quả phòng chống thoái hóa não sẽ tốt hơn khi kết hợp nhiều biện pháp lại với nhau thay vì chỉ thực hiện đơn lẻ một cách nào đó.
Những biện pháp trên không chỉ giúp bảo vệ não bộ khỏi quá trình thoái hóa mà còn tối ưu hóa sức khỏe toàn diện, giúp duy trì sự nhạy bén về nhận thức và chất lượng cuộc sống cao hơn. Sự kết hợp giữa chế độ ăn uống, tập thể dục, quản lý căng thẳng và lối sống lành mạnh sẽ là cách phòng chống thoái hóa não hiệu quả nhất. Ngoài ra, bạn có thể thực hiện bổ sung vi chất qua đường truyền là một trong những cách nhanh và hiệu quả để hỗ trợ giải quyết vấn đề này.
Nguồn tham khảo: nia.nih.gov, helpguide.org, alzheimer.ca, .mayoclinichealthsystem.org
Nhận bản tin hàng tháng
Chúng tôi sẽ gửi cho bạn thông tin mới nhất để giúp bạn chủ động chăm sóc và quản lý sức khỏe của mình.
Thank you for subscribing to the newsletter.
Oops. Something went wrong. Please try again later.
