Phụ nữ trung niên tăng cân quá nhanh phải làm sao?

Tăng cân nhanh trong giai đoạn trung niên là một vấn đề phổ biến ở phụ nữ, đặc biệt trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh. Câu hỏi “tăng cân quá nhanh phải làm sao?” hay “tăng cân nhanh quá có sao không?” là mối quan tâm lớn. Cùng giải đáp các câu hỏi này trong bài viết dưới đây.

Tăng cân ở tuổi trung niên như thế nào là nhanh?

Tăng cân nhanh ở tuổi trung niên thường được định nghĩa là tăng từ 2-3 kg trong vòng vài tháng mà không có sự thay đổi đáng kể trong chế độ ăn uống hoặc hoạt động thể chất. Điều này có thể là dấu hiệu của sự mất cân bằng hormone hoặc các yếu tố sức khỏe khác cần được xem xét. 

Theo WebMD, tốc độ tăng cân bình thường ở tuổi trung niên thường chậm, khoảng 0.5-1 kg mỗi năm do sự thay đổi tự nhiên của cơ thể. Nếu vượt quá mức này, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để kiểm tra nguyên nhân.

Tăng cân nhanh ở phụ nữ trung niên tăng nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường loại 2, và các bệnh lý chất lượng cao huyết áp. Việc giảm cân là cần thiết để duy trì sức khỏe toàn diện, đặc biệt quan trọng cho phụ nữ trung niên.

Nguyên nhân gây tăng cân nhanh ở phụ nữ trung niên

1. Thay đổi hormone

Theo Mayo Clinic, trong giai đoạn tiền và mãn kinh, mức estrogen giảm nhanh có thể gây tích trữ mỡ, đặc biệt ở vùng bụng. Khi estrogen suy giảm, cơ thể chuyển sang tình trạng lưu trữ mỡ như một cách đề phòng, do hormone này có vai trò quan trọng trong việc duy trì phân phối mỡ hợp lý trong cơ thể.

Ngoài ra, sự giảm estrogen còn ảnh hưởng đến hormone leptin và ghrelin – những yếu tố điều hòa đói và no, dẫn đến tăng cảm giác đói và tăng nguy cơ tiêu thụ quá nhiều calo.

2. Giảm khối lượng cơ bắp

Cơ bắp giảm dần khi lão hóa, dẫn đến sự trao đổi chất chậm hơn, làm cho cơ thể đốt cháy ít calo hơn ngay cả khi nghỉ ngơi.

3. Thay đổi trong lối sống

Nhiều phụ nữ trung niên giảm hoạt động thể chất và duy trì thói quen ăn uống cao calo như khi còn trẻ, làm cho tăng cân nhanh chóng.

4. Tăng căng thẳng và thiếu ngủ

Căng thẳng tăng cortisol, góp phần tích trữ mỡ ở vùng bụng. Thiếu ngủ cũng làm rối loạn hormone điều hòa đói và no.

Phụ nữ trung niên tăng cân quá nhanh phải làm sao để giải quyết?

1. Duy trì hoạt động thể chất

Việc tăng cường luyện tập aerobic như đi bộ, chạy bộ và bài tập sức mạnh giúp tăng trao đổi chất, đốt cháy calo hiệu quả.

2. Chế độ ăn uống hợp lý và dinh dưỡng đầy đủ

Chế độ ăn giàu protein, chất xơ, và giảm carbohydrate tinh chế. Nên hạn chế các thực phẩm chế biến và đồ ngọt.

3. Cân bằng hormone tự nhiên

Để cân bằng hormone, phụ nữ trung niên có thể thực hiện các phương pháp sau:

• Bổ sung thực phẩm giàu phytoestrogen: Các loại thực phẩm như đậu nành, hạt lanh, và rau xanh có thể giúp bổ sung estrogen tự nhiên, hỗ trợ cân bằng nội tiết tố.
• Kiểm soát cân nặng: Thông qua chế độ ăn uống lành mạnh và tập luyện thường xuyên giúp giảm áp lực lên hệ nội tiết.
• Hạn chế căng thẳng: Thực hành yoga, thiền, hoặc các kỹ thuật thư giãn giúp giảm nồng độ cortisol, hormone gây tích trữ mỡ bụng.
• Thực hiện bài tập tăng cường hormone: Một số bài tập như pilates, bơi lội, hoặc bài tập sàn chậu có thể hỗ trợ cân bằng hormone một cách tự nhiên.
• Tránh tiếp xúc với hóa chất nội tiết: Giảm sử dụng các sản phẩm chứa hóa chất có thể ảnh hưởng đến hệ nội tiết, chẳng hạn như chất bảo quản trong thực phẩm hoặc mỹ phẩm.
• Sử dụng thực phẩm chức năng: Theo chỉ định của bác sĩ, một số loại thực phẩm chức năng như dầu cá omega-3, vitamin D hoặc các loại thảo dược như black cohosh có thể hỗ trợ cân bằng hormone.
• Sử dụng biện pháp bổ sung hormone (hormone thay thế): Phương pháp này cần có sự kiểm tra, chỉ định và giám sát của bác sĩ chuyên ngành để đảm bảo an toàn, hiệu quả, giúp kiểm soát cân nặng phù hợp.

4. Quản lý căng thẳng và cải thiện giấc ngủ

Thực hành yoga, thiền và đảm bảo giấc ngủ 7-8 giờ/ ngày giúp giảm tăng căng thẳng và kiểm soát cân nặng. Giấc ngủ chất lượng từ 7-8 giờ mỗi đêm giúp cải thiện hoạt động của hormone leptin và ghrelin, điều hòa cảm giác đói và no.

5. Tham khảo chuyên gia y tế khi cần thiết

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị liệu pháp hormone để hỗ trợ giảm triệu chứng mãn kinh và duy trì cân nặng ổn định.

Phụ nữ trung niên tăng cân nhanh là một vấn đề nghiêm trọng có thể gây ra nhiều nguy cơ sức khỏe. Việc kết hợp hoạt động thể chất, chế độ dinh dưỡng lành mạnh, cân bằng hormone, quản lý căng thẳng và tham khảo chuyên gia y tế là giải pháp tốt nhất. Thực hiện những thay đổi này sẽ giúp đáp ứng câu hỏi “tăng cân nhanh là bị gì?” và giảm nguy cơ các bệnh lý liên quan đến tăng cân.

Nguồn tham khảo:

• https://www.mayoclinic.org/medical-professionals/endocrinology/news/weight-gain-in-women-at-midlife-unique-issues-in-management-and-the-role-of-menopausal-hormone-therapy/mac-20431465
• https://www.webmd.com/diet/features/reverse-middle-age-weight-gain
• https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/womens-health/in-depth/menopause-weight-gain/art-20046058

Đọc thêm:

• Cách duy trì cân nặng hợp lý tuổi trung niên