/Sống khỏe và trường thọ/Chống lão hóa/Vì sao mất ngủ bị đau đầu nghiêm trọng? Cách giảm đau đầu do mất ngủ

Vì sao mất ngủ bị đau đầu nghiêm trọng? Cách giảm đau đầu do mất ngủ

Giấc ngủ điều chỉnh, phục hồi nhiều chức năng của cơ thể như học tập, trí nhớ và khả năng miễn dịch. Bên cạnh đó, cũng ảnh hưởng đến tâm trạng và các cơ quan như não, tim, phổi. Nếu thiếu ngủ có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến nhiều vấn đề về sức khỏe tinh thần và thể chất, điển hình là mất ngủ bị đau đầu.

1. Vì sao mất ngủ gây đau đầu nghiêm trọng?

Nhiều nghiên cứu gần đây đã chứng minh có mối liên hệ giữa các vấn đề liên quan đến giấc ngủ và tình trạng đau nhức đầu bao gồm chứng đau nửa đầu, đau đầu từng cơn và mất ngủ bị đau đầu. Tình trạng mất ngủ gây đau đầu thường xuyên xảy ra vào buổi sáng gây giảm hiệu suất học tập và làm việc. Ngoài việc làm tăng nguy cơ mắc chứng đau nửa đầu, tình trạng thiếu ngủ cũng đã được chứng minh là làm tăng mức độ nghiêm trọng và tần suất của chứng đau nửa đầu

Mất ngủ xảy ra khi một người không được ngủ đủ giấc. Thiếu ngủ có liên quan đến tình trạng giảm hiệu suất trong công việc, giảm khả năng tập trung, thay đổi tâm trạng, suy giảm trí nhớ, buồn ngủ quá mức vào ban ngày cũng như khả năng ra quyết định.

Ngủ đủ giấc là một phần quan trọng để duy trì sức khỏe. Khi ngủ, cơ thể sẽ tự phục hồi để não và cơ thể có thể hoạt động tối ưu khi thức dậy.

Nguyên nhân mất ngủ gây đau đầu do cơ chế hoạt động của não. Vùng dưới đồi là phần não có tác dụng điều chỉnh giấc ngủ, sự tỉnh táo và tại vùng này cũng chứa các tế bào thần kinh chịu trách nhiệm điều chỉnh cơn đau. Vùng dưới đồi cũng chứa nhân trên chéo thị (SCN), nhận tín hiệu từ mắt và giúp khớp hành vi ngủ với chu kỳ ánh sáng và bóng tối ngoài trời. Một SCN bị tổn thương có thể gây ra tình trạng mất ngủ và làm gián đoạn chu kỳ ngủ-thức của cơ thể.

Tuyến tùng là một phần quan trọng khác của não liên quan đến giấc ngủ. Tuyến tùng sản xuất melatonin – loại hormon giúp dễ ngủ khi có sự thay đổi giữa chu kỳ ngày và đêm. Mức melatonin thấp có liên quan đến chứng đau đầu từng cơn và có thể làm tăng nguy cơ thức dậy giữa đêm do đau đầu và dẫn đến tình trạng mất ngủ bị đau đầu.

Các nghiên cứu gần đây cũng đã phát hiện ra rằng không chỉ mất ngủ bị đau đầu mà còn ngủ quá nhiều cũng là nguyên nhân có thể gây ra chứng đau nửa đầu. Trong khi giấc ngủ ngon có thể làm giảm các dấu hiệu triệu chứng của đau đầu thì ngủ quá nhiều cũng có thể dẫn đến đau đầu. Thuật ngữ “đau nửa đầu cuối tuần” thường được sử dụng để mô tả chứng đau nửa đầu xảy ra đối với những người “ngủ nướng” vào thời gian cuối tuần nhằm bù lại thời thời gian cho giấc ngủ bị mất trong tuần.

Mối quan hệ giữa mất ngủ và chứng đau nửa đầu cũng là hai chiều. Điều này đồng nghĩa là rối loạn giấc ngủ có thể gây ra chứng đau nửa đầu, tuy nhiên, chứng đau nửa đầu cũng có thể tác động ảnh hưởng tiêu cực lại đến giấc ngủ. Chứng đau nửa đầu có thể dẫn đến kiệt sức và buồn ngủ quá mức, có thể làm gián đoạn chu kỳ ngủ-thức.

Năm 2011, các nhà nghiên cứu từ Đại học bang Missouri đã công bố một nghiên cứu chứng minh rằng mất ngủ gây đau đầu, cụ thể việc thiếu giấc ngủ REM (chuyển động mắt nhanh) có liên quan đến chứng đau đầu nghiêm trọng hơn. Giấc ngủ ngắn REM diễn ra trong khoảng thời gian từ 90 đến 120 phút trong suốt đêm, được đặc trưng bởi mơ nhiều hơn, chuyển động cơ thể, thở nhanh hơn, nhịp tim tăng. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, việc thiếu giấc ngủ REM làm tăng quá trình tạo ra những protein trong cơ thể gây ra chứng đau mãn tính, bao gồm chứng đau nửa đầu.

mất ngủ bị đau đầu
Mất ngủ gây đau đầu nghiêm trọng

2. Cách giảm đau đầu do mất ngủ

Nếu bạn gặp phải tình trạng mất ngủ bị đau đầu hoặc đau đầu nguyên nhân do căng thẳng thì bạn cần áp dụng một số phương pháp điều trị để giảm thời gian và mức độ nghiêm trọng của những cơn đau. Một số loại thuốc tác dụng làm giảm đau đầu do mất ngủ có thể sử dụng bao gồm:

  • Thuốc giảm đau như aspirin (Bufferin), acetaminophen (Tylenol), ibuprofen (Advil) và naproxen (Aleve) có thể làm giảm đau đầu do mất ngủ nhẹ. 
  • Indomethacin tác dụng làm giảm đau đầu do mất ngủ.
  • Triptan giúp chặn các đường dẫn truyền cơn đau trong não bằng cách liên kết với các thụ thể serotonin, làm giảm sưng mạch máu. Loại thuốc này có dạng viên thuốc theo toa, thuốc xịt mũi và thuốc tiêm. Treximet, một liều triptan và naproxen duy nhất, rất hiệu quả trong việc làm giảm đau đầu do mất ngủ ở hầu hết mọi người.
  • Ergot là một loại thuốc có chứa hoạt chất Ergotamin và có thể kết hợp với caffeine. Sự kết hợp này làm giảm đau đầu do mất ngủ theo cơ chế làm co mạch máu. Chúng có hiệu quả trong việc làm giảm cơn đau nửa đầu kéo dài hơn 48 giờ và hiệu quả nhất khi dùng ngay sau khi các triệu chứng bắt đầu. 
  • Thuốc chống buồn nôn như Metoclopramide (Reglan), Chlorpromazine (Thorazine) và Prochlorperazine (Compazine).
  • Thuốc opioid, bao gồm cả những loại có chứa chất gây nghiện như codeine, thường được dùng để giảm đau đầu do mất ngủ ở những người không thể dùng triptan hoặc ergot. Tuy nhiên, những loại thuốc này có nguy cơ gây nghiện và không được khuyến khích sử dụng lâu dài.
  • Glucocorticoid như prednisone và dexamethasone có thể giúp giảm đau.

Mối quan hệ giữa giấc ngủ và chứng đau nửa đầu rất phức tạp. Nguyên nhân do khi ngủ quá ít và quá nhiều đều có liên quan đến chứng đau nửa đầu và các rối loạn đau đầu khác. Một trong những phương pháp tốt nhất để giảm đau đầu do mất ngủ là  nâng cao chất lượng giấc ngủ và ngủ đủ giấc. Các chuyên gia y tế khuyên người trưởng thành nên ngủ tối thiểu bảy giờ mỗi đêm để có sức khỏe tối ưu. Việc áp dụng các phương pháp thực hành giấc ngủ tốt rất cần thiết để duy trì giấc ngủ ngon. Những cách để duy trì thói quen ngủ lành mạnh, bao gồm: 

  • Tuân thủ lịch trình ngủ thức mỗi ngày: Cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày, bao gồm cả những ngày cuối tuần. Duy trì lịch trình ngủ nhất quán giúp hạn chế tình trạng ngủ không đủ hoặc ngủ quá nhiều có thể gây ra chứng đau nửa đầu.
  • Hạn chế sử dụng các chất gây nghiện trước khi đi ngủ: Rượu, nicotine và caffeine có thể ảnh hưởng đến chất lượng cũng như độ ổn định của giấc ngủ.
  • Thư giãn trước khi đi ngủ: Dành thời gian thư giãn trước khi đi ngủ bằng cách tham gia các hoạt động thư giãn như thiền, đọc sách hoặc nghe nhạc. Đồng thời, bạn cần đảm bảo nhiệt độ phòng duy trì ở mức mát mẻ và thoải mái.
  • Tắt đèn: Ngoài đèn trên cao thì ánh sáng phát ra từ điện thoại di động, máy tính bảng, TV và các thiết bị điện tử khác có thể phá vỡ nhịp sinh học và gây ra mất ngủ bị đau đầu. Tốt nhất là tắt các thiết bị này trước khi đi ngủ và hạn chế sử dụng chúng khi đang nằm trên giường.
mất ngủ bị đau đầu
Duy trì thói quen ngủ lành mạnh

3. Các điểm lưu ý khi mất ngủ bị đau đầu

Bên cạnh những cách giảm đau đầu do mất ngủ như đã kể trên thì chúng ta cũng có một số lưu ý để kiểm soát chứng đau đầu cũng như giảm đau đầu do mất ngủ ngay tại nhà, cụ thể bao gồm:

  • Tập ​​luyện thể dục, thể thao đều đặn, thường xuyên: Việc luyện tập các bài tập thể dục có thể là cách để có một giấc ngủ ngon. Tuy nhiên, tập thể dục quá gần với thời gian đi ngủ có thể gây ra tình trạng mất ngủ vào ban đêm. Bạn cần cố gắng tập thể dục cách giờ đi ngủ tối thiểu ba giờ đồng hồ.
  • Ăn nhẹ vào thời gian ban đêm: Điều này có thể giúp hạn chế tình trạng khó tiêu hoặc tình trạng tăng năng lượng gây ra đầy bụng ảnh dẫn đến mất ngủ.
  • Ngủ và thức dậy vào cùng thời điểm trong ngày: Việc đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày có thể giúp cơ thể duy trì nhịp sinh hoạt, ngủ đủ giấc để  thức dậy có nhiều năng lượng, sảng khoái hơn.
  • Đảm bảo bạn nhận đủ ánh sáng trong ngày: Thiếu ánh sáng có thể khiến cơ thể có cảm giác mệt mỏi hơn và có thể làm gián đoạn chu kỳ thức-ngủ.
  • Tránh sử dụng các chất kích thích: Các loại đồ uống có chứa cồn như rượu, nicotine và caffeine từ bốn đến sáu giờ trước khi đi ngủ. Những chất này có thể khiến cơ thể có cảm giác tỉnh táo vào ban đêm và phá hỏng giấc ngủ.
  • Loại bỏ các thiết bị không cần thiết: Bạn cần loại bỏ những đồ dùng có thể làm gián đoạn giấc ngủ hoặc khiến căng thẳng trước khi đi ngủ, bao gồm các thiết bị điện tử như điện thoại thông minh, TV, máy tính.
  • Không uống quá nhiều nước trước khi đi ngủ: Cố gắng giảm lượng chất lỏng nạp vào cơ thể để không phải thức dậy giữa đêm do cơn buồn tiểu.

Bài viết đã trả lời câu hỏi vì sao mất ngủ gây đau đầu nghiêm trọng? Cách giảm đau đầu do mất ngủ. Như đã trình bày ở trên, có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra tình trạng mất ngủ bị đau đầu. Để giảm đau đầu do mất ngủ, bạn có thể áp dụng một số phương pháp vệ sinh giấc ngủ như đã kể trên. Đồng thời, nếu tình trạng mất ngủ do đau đầu kéo dài nhiều ngày hoặc trở nên ngày càng nghiêm trọng hơn thì bạn cần đi khám để được bác sĩ tư vấn và điều trị đúng phác đồ. 

Nguồn tham khảo: sleepfoundation.org, healthline.com,

Nhận bản tin hàng tháng

Chúng tôi sẽ gửi cho bạn thông tin mới nhất để giúp bạn chủ động chăm sóc và quản lý sức khỏe của mình.

Thank you for subscribing to the newsletter.

Oops. Something went wrong. Please try again later.

Ngô Thị Thảo Hiền

Ngô Thị Thảo Hiền

Bình luận

Hãy cho chúng tôi biết ý kiến của bạn

Có Thể Bạn Quan Tâm