Các triệu chứng của bệnh thoái hóa não

Thoái hoá não bộ là tình trạng y tế khá nghiêm trọng, khi đó các tế bào thần kinh của não bị tổn thương và không thực hiện được các chức năng của não. Bệnh không chỉ ảnh hưởng tới sức khoẻ mà còn tác động sâu rộng đến đời sống hàng ngày của người bệnh. Vì vậy, nhận định được thoái hóa não triệu chứng là vấn đề quan trọng để phát hiện sớm và điều trị hiệu quả bệnh.

1. Thoái hoá não là gì? 

Thoái hóa não triệu chứng chính là giảm dần dần chức năng của các tế bào thần kinh (neuron) trong não, dẫn đến mất dần các khả năng nhận thức, trí nhớ, và các chức năng khác mà não điều khiển. Quá trình thoái hóa này thường là không thể phục hồi và có thể tiến triển dần theo thời gian. 

Thoái hóa não sống được bao lâu? Thoái hóa não là một nhóm bệnh có tiến triển dần dần và không thể chữa khỏi. Thời gian sống của người bệnh thường bị giới hạn bởi các biến chứng của bệnh và sự suy giảm chức năng cơ bản của cơ thể. Tuy nhiên, chất lượng chăm sóc và điều trị có thể cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống và kéo dài thời gian sống cho người bệnh.

Các bệnh lý thần kinh xuất phát từ nguyên nhân của thoái hoá não, bao gồm:

• Bệnh Alzheimer: Là dạng phổ biến nhất của chứng sa sút trí tuệ, gây mất trí nhớ, khó khăn trong việc thực hiện các công việc hàng ngày, và thay đổi hành vi. Thời gian sống trung bình khoảng 8 – 10 năm sau khi chẩn đoán, mặc dù một số người có thể sống đến 20 năm.
• Bệnh Parkinson: Ảnh hưởng đến khả năng vận động và kiểm soát cơ bắp, có thể gây run, cứng cơ, và chậm chạp trong chuyển động. Thời gian sống trung bình 10 – 20 năm sau khi được chẩn đoán, và đôi khi lâu hơn.
• Bệnh Huntington: Một rối loạn di truyền gây ra sự suy giảm dần dần trong khả năng vận động, nhận thức, và tâm lý. Thời gian sống trung bình thường từ 10 – 25 năm sau khi các triệu chứng xuất hiện.
• Bệnh xơ cứng teo cơ một bên là một bệnh thoái hóa thần kinh hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến các tế bào thần kinh trong não và tủy sống, chịu trách nhiệm kiểm soát các cơ vận động tự nguyện. Thời gian sống trung bình thường là 2 – 5 năm sau khi chẩn đoán, mặc dù một số người có thể sống lâu hơn, đặc biệt nếu được hỗ trợ hô hấp.

2. Dấu hiệu của thoái hoá não và cách dự phòng

Bệnh thoái hóa não triệu chứng thường biểu hiện qua nhiều dạng khác nhau, tùy thuộc vào loại thoái hóa và khu vực não bị ảnh hưởng. 

Một số dấu hiệu của thoái hóa não và đặc điểm của những dấu hiệu này:

2.1. Suy giảm trí nhớ

• Đặc điểm của tình trạng suy giảm trí nhớ
  • Khó nhớ lại các sự kiện gần đây, quên tên, quên địa điểm quen thuộc, hoặc lặp đi lặp lại câu hỏi.
  • Mất khả năng học hỏi và ghi nhớ thông tin mới.
  • Triệu chứng này thường gặp ở các bệnh như Alzheimer.
• Người bệnh cần:
  • Tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức để đánh giá trí nhớ và thực hiện các xét nghiệm liên quan.
  • Gia đình nên hỗ trợ người bệnh trong việc ghi nhớ thông tin quan trọng và thiết lập các hệ thống nhắc nhở.

2.2. Khó khăn trong việc lập kế hoạch và ra quyết định

• Đặc điểm việc người bệnh khó khăn trong lập kế hoạch và ra quyết định
  • Thoái hóa não dấu hiệu: Mất khả năng tổ chức công việc hàng ngày, quản lý tài chính cá nhân, hoặc thực hiện các bước đơn giản trong công việc. 
  • Không thể đưa ra quyết định phù hợp hoặc gặp khó khăn khi phải lựa chọn.
• Người bệnh cần:
  • Đưa đến gặp chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ chuyên khoa để kiểm tra khả năng nhận thức.
  • Gia đình và người thân cần hỗ trợ người bệnh trong việc quản lý các công việc hàng ngày.

2.3. Rối loạn ngôn ngữ

• Đặc điểm tình trạng rối loạn ngôn ngữ
  • Khó khăn trong việc tìm từ, sử dụng sai từ, hoặc mất khả năng hiểu và tham gia vào các cuộc trò chuyện.
  • Người bệnh có thể lặp lại câu nói hoặc sử dụng từ không phù hợp với ngữ cảnh.
• Người bệnh cần:
  • Đưa đi khám tại cơ sở y tế chuyên khoa thần kinh hoặc ngôn ngữ trị liệu.
  • Khuyến khích người bệnh tham gia các hoạt động giao tiếp và sử dụng các công cụ hỗ trợ giao tiếp.

2.4. Suy giảm khả năng thị giác – không gian

• Đặc điểm của suy giảm khả năng thị giác và không gian
  • Mất khả năng nhận diện các vật thể quen thuộc, đánh giá khoảng cách, hoặc điều hướng trong không gian.
  • Triệu chứng này thường gặp trong bệnh Alzheimer và các dạng sa sút trí tuệ khác.
• Người bệnh cần:
  • Đưa đi kiểm tra thị lực và khám bác sĩ chuyên khoa thần kinh.
  • Hỗ trợ người bệnh trong việc di chuyển, sắp xếp lại môi trường sống để dễ dàng di chuyển hơn.

2.5. Thay đổi tâm trạng và hành vi

• Đặc điểm thay đổi tâm trạng và hành vi
  • Trầm cảm, lo âu, cáu kỉnh, hoặc các hành vi thất thường khác.
  • Người bệnh có thể trở nên xa cách, thờ ơ hoặc mất hứng thú với các hoạt động mà họ từng yêu thích.
• Người bệnh cần: 
  • Tư vấn với bác sĩ tâm lý hoặc chuyên gia về sức khỏe tâm thần để đánh giá tình trạng tâm lý của người bệnh.
  • Tạo môi trường sống tích cực, giảm căng thẳng, và khuyến khích tham gia các hoạt động giải trí nhẹ nhàng.

2.6. Mất khả năng điều khiển vận động

• Đặc điểm tình trạng mất khả năng điều khiển vận động của cơ thể
  • Khó khăn trong việc đi lại, mất thăng bằng, hoặc cử động chậm chạp.
  • Có thể xuất hiện run rẩy, co giật cơ, hoặc cứng cơ (triệu chứng phổ biến trong bệnh Parkinson).
• Người bệnh cần:
  • Tham khảo ý kiến bác sĩ thần kinh để đánh giá và lập kế hoạch điều trị.
  • Thực hiện vật lý trị liệu và các bài tập thể dục nhẹ nhàng để duy trì chức năng vận động.

Nếu bản thân hoặc người thân gặp phải thoái hóa não dấu hiệu kể trên, điều quan trọng là phải tìm đến sự tư vấn và chẩn đoán của các chuyên gia y tế càng sớm càng tốt. Phát hiện sớm và can thiệp kịp thời có thể giúp làm chậm quá trình thoái hóa não và cải thiện chất lượng cuộc sống. Nếu có vấn đề sức khỏe, cần quan tâm tìm hiểu các giải pháp phù hợp để được điều trị sớm. Việc chủ động chăm sóc sức khỏe từ sớm sẽ giúp bạn sống minh mẫn và trường thọ hơn.

3. Những lưu ý của người bệnh thoái hoá não

Khi bị thoái hóa não, việc quản lý và chăm sóc cho người bệnh đóng vai trò quan trọng giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và làm chậm quá trình tiến triển của bệnh. Một số lưu ý quan trọng khi đối mặt với thoái hóa não:

Nhận biết và theo dõi các dấu hiệu của thoái hoá não

• Theo dõi thường xuyên: Để nắm bắt sự thay đổi trong triệu chứng và tiến triển của bệnh. Ghi chép các dấu hiệu và thay đổi để cung cấp thông tin chính xác cho bác sĩ.
• Đánh giá định kỳ: Thực hiện các kiểm tra và đánh giá sức khỏe định kỳ để theo dõi sự tiến triển và điều chỉnh kế hoạch điều trị nếu cần.

Tuân thủ điều trị và chăm sóc đặc biệt cho người bệnh

• Tuân thủ hướng dẫn: Theo dõi và tuân thủ kế hoạch điều trị của bác sĩ, bao gồm việc sử dụng thuốc và tham gia các liệu pháp điều trị.
• Chăm sóc chuyên biệt: Tham khảo ý kiến các chuyên gia như bác sĩ thần kinh, chuyên gia tâm lý, hoặc nhà trị liệu để nhận được chăm sóc và hỗ trợ phù hợp.

Áp dụng các kỹ thuật trị liệu về tinh thần

• Vật lý trị liệu: Tham gia các bài tập vật lý trị liệu để duy trì chức năng vận động và cải thiện sự linh hoạt.
• Tâm lý và xã hội: Thực hiện các hoạt động hỗ trợ tâm lý, như trị liệu tâm lý, tham gia nhóm hỗ trợ, và duy trì mối quan hệ xã hội tích cực để giảm căng thẳng và cảm giác cô đơn.

Điều chỉnh thói quen và lối sống

• Tạo môi trường an toàn: Cải thiện môi trường sống để giảm nguy cơ té ngã và tai nạn. Ví dụ, lắp đặt tay vịn, loại bỏ các vật cản trong nhà, và sử dụng thiết bị hỗ trợ khi cần.
• Chế độ ăn uống: Ăn uống cân bằng và bổ dưỡng để hỗ trợ sức khỏe não bộ và tổng thể. Nên ưu tiên thực phẩm giàu omega-3, chất chống oxy hóa, và vitamin.

Quản lý tình trạng sức khỏe cũng như bệnh lý nền kèm theo

• Kiểm soát bệnh lý: Quản lý các bệnh lý đi kèm như cao huyết áp, tiểu đường, hoặc bệnh tim để giảm nguy cơ các biến chứng.
• Theo dõi sức khỏe tổng thể: Đảm bảo theo dõi các chỉ số sức khỏe khác, như huyết áp và cholesterol để giữ cho cơ thể khỏe mạnh.

Nhận biết dấu hiệu của thoái hoá não cùng với những lưu ý trong quản lý và điều trị triệu chứng không chỉ giúp cải thiện tình trạng bệnh mà còn hỗ trợ nâng cao chất lượng cuộc sống và giảm bớt tác động của bệnh đến cuộc sống hàng ngày. Chăm sóc toàn diện và hỗ trợ phù hợp từ gia đình, bạn bè, và các chuyên gia y tế là rất quan trọng trong việc đối phó với bệnh thoái hóa não.

Nguồn: barrowneuro.org – healthline.com – kaizenbraincenter.com