Một nghiên cứu mới đã xác định mối liên hệ có thể có giữa việc nhiễm COVID-19 và nguy cơ gia tăng đột quỵ và đau tim. Nghiên cứu trên quy mô dân số không giải thích lý do tại sao rủi ro này lại xuất hiện, nhưng cho thấy những tác động lâu dài đến sức khỏe tim mạch do COVID-19 gây ra.
Mặc dù kết quả của nghiên cứu này có vẻ đáng lo ngại, cần có thêm nhiều nghiên cứu khác để xác nhận những phát hiện này. Các chuyên gia cho biết cách tốt nhất để phòng ngừa các biến cố tim mạch liên quan đến COVID-19 là tiêm vaccine cập nhật để bảo vệ khỏi bệnh nặng.
Trong bối cảnh các loại vaccine COVID-19 mới được triển khai, một biến thể mới đã xuất hiện. Biến thể có tên XEC, theo dữ liệu mới nhất từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), là biến thể phổ biến thứ hai trong cả nước, chỉ sau KP.3.1.1.
Mặc dù CDC tin tưởng rằng, do nguồn gốc của biến thể này, các loại vaccine mới nhất cung cấp đủ khả năng bảo vệ, nhưng COVID-19 nghiêm trọng – thường là khi người bệnh phải nhập viện – có thể gây ra nhiều rủi ro tiềm tàng ảnh hưởng trong nhiều tháng, thậm chí nhiều năm sau đó.
Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Atherosclerosis, Thrombosis, and Vascular Biology phát hiện rằng những người phải nhập viện do COVID-19 đối mặt với nguy cơ mắc các bệnh tim mạch tương tự như những người mắc bệnh động mạch vành. Điều này đặt họ vào cùng nhóm nguy cơ với những người mắc bệnh tiểu đường và bệnh động mạch ngoại vi.
Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ ở những người đã từng nhiễm COVID-19, bất kể mức độ nghiêm trọng, cao gấp đôi. Nguy cơ xảy ra biến cố tim mạch cao gấp ba lần đối với những người nhập viện do nhiễm COVID-19 nặng.
Bác sĩ Daniel Makowski, một chuyên gia tim mạch lâm sàng và thể thao tại Viện Tim mạch và Mạch máu Lehigh Valley, cho biết rủi ro tim mạch từ COVID-19 đã là mối quan tâm từ những ngày đầu của đại dịch. Bác sĩ Makowski không tham gia vào nghiên cứu này.
“Từ góc độ tim mạch, mối lo ngại lớn nhất ban đầu của chúng tôi là về viêm cơ tim, tức là tình trạng viêm cơ tim, nhưng chúng tôi chưa biết nhiều về những ảnh hưởng lâu dài của virus COVID trong giai đoạn đầu,” bác sĩ Makowski chia sẻ.
“Sau khi mắc COVID, chúng tôi thấy rất nhiều bệnh nhân đến phòng khám tim mạch gặp phải các tác động lâu dài của COVID, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến hệ thần kinh tự động, như nhịp tim tăng cao, mệt mỏi, và các rối loạn nhịp tim khác nhau,” ông nói với Healthline.
COVID-19 và nguy cơ đau tim, đột quỵ
Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ đã sử dụng dữ liệu từ UK Biobank, một nguồn dữ liệu y tế hàng đầu.
Nghiên cứu này bao gồm 219.673 người, trong đó 10.005 người có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19. Trong số này, 1.943 trường hợp được xác định là bị COVID-19 nghiêm trọng. Một khía cạnh khác của nghiên cứu đã xem xét mối liên hệ có thể có giữa di truyền học và nhóm máu với COVID-19 nghiêm trọng và nguy cơ tim mạch.
Các biến cố tim mạch trong danh mục này bao gồm đột quỵ và đau tim. Nghiên cứu đã theo dõi các đối tượng trong 1.003 ngày.
Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng những người nhập viện vì COVID-19 mà không có tiền sử bệnh tim có nguy cơ gặp các biến cố tim mạch nghiêm trọng cao hơn khoảng 20% so với những người không mắc COVID-19 nhưng có tiền sử bệnh tim.
Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy những người có nhóm máu không phải O có nguy cơ đột quỵ hoặc đau tim cao hơn nếu họ nhập viện vì COVID-19.
Mặc dù nghiên cứu không nêu lý do sinh lý học tại sao các rủi ro này lại gia tăng, bác sĩ Mohanakrishnan Sathyamoorthy, chủ tịch khoa nội tại Trường Y Anne Burnett Marion thuộc Đại học Texas Christian, cho biết nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng đối với những người làm trong lĩnh vực y tế, mặc dù cần thêm nhiều nghiên cứu để xác nhận kết quả này.
“Tôi nghĩ rằng các tác giả đang cố gắng truyền tải thông điệp hành động lâm sàng là: hãy kiểm tra và điều chỉnh mọi yếu tố nguy cơ tim mạch có thể thay đổi của bệnh nhân COVID-19 nặng, dù họ có mắc bệnh động mạch vành, tiểu đường hay bệnh động mạch ngoại biên hay không,” bác sĩ Sathyamoorthy, người không tham gia vào nghiên cứu, chia sẻ với Healthline.
Theo bác sĩ William Schaffner, giáo sư bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt, yếu tố di truyền trong nghiên cứu này ít được nghiên cứu trong các bệnh truyền nhiễm khác nhau. Bác sĩ Schaffner không tham gia vào nghiên cứu.
“Có rất nhiều chuyện kể dân gian về điều đó. Có lẽ có một phần sự thật trong đó — nhưng thực sự chưa có nhiều nghiên cứu khoa học, vì vậy đây là bước khởi đầu trong hướng đó,” bác sĩ Schaffner nói với Healthline.
Tại sao COVID-19 lại liên quan đến nguy cơ tim mạch gia tăng?
Một trong những bước tiếp theo của loại nghiên cứu này là xác định lý do tại sao các rủi ro này lại gia tăng.
Đối với bác sĩ Makowski và các đồng nghiệp, đó vẫn là một câu hỏi mở. “Tôi nghĩ đó là câu hỏi lớn nhất, phải không? Tại sao lại như vậy? Có thể là do bệnh nhân bị bệnh nặng trong thời gian đó, điều này… có thể đã gây ra tổn thương cho hệ mạch máu của họ, khiến họ dễ phát triển mảng bám hoặc tổn thương trong mạch máu, hoặc có điều gì khác đang góp phần vào tình trạng này?” bác sĩ Makowski suy đoán.
Nghiên cứu trước đây đã phát hiện rằng nhiễm COVID-19 nghiêm trọng làm tăng đáng kể nguy cơ đau tim và đột quỵ, nhưng nghiên cứu này bổ sung rằng việc sử dụng các thuốc chống kết tập tiểu cầu, thường được dùng để ngăn ngừa tắc nghẽn động mạch, giúp giảm nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ sau khi nhập viện vì COVID-19.
Bác sĩ Schaffner nhấn mạnh rằng một khía cạnh quan trọng của nghiên cứu này là nó làm sáng tỏ cách các bệnh truyền nhiễm có thể để lại hậu quả lâu dài sau khi các triệu chứng ban đầu đã hết.
“Điều này mở rộng khái niệm của chúng ta về những gì một bệnh nhiễm trùng có thể gây ra và khởi phát phản ứng viêm trong cơ thể có thể ảnh hưởng đến các hệ cơ quan khác ngoài những gì xảy ra trong thời kỳ bệnh cấp tính,” ông nói.
“Và đó cũng là một lĩnh vực mà hiện nay nghiên cứu mới bắt đầu mở rộng, giúp chúng ta nhận thức rõ hơn rằng có thể có các tác động kéo dài trong một khoảng thời gian dài sau khi chúng ta hồi phục khỏi một số bệnh nhiễm trùng cấp tính,” bác sĩ Schaffner bổ sung.
Theo bác sĩ Schaffner, cách tốt nhất để giảm nguy cơ biến cố tim mạch liên quan đến nhiễm COVID-19 là giảm nguy cơ phải nhập viện bằng cách tiêm vaccine cập nhật.
“Đây là một ví dụ khác cho thấy COVID là một bệnh nhiễm trùng thực sự nguy hiểm, và nếu nó khiến bạn dễ bị ảnh hưởng, tăng nguy cơ, ngay cả khi bạn là một người khỏe mạnh dường như bình thường, đối với cơn đau tim hoặc đột quỵ, bạn nên làm mọi thứ có thể để giảm thiểu nguy cơ đó, phải không? Và cách làm điều đó là giữ cho bản thân không phải nhập viện vì COVID, và cách tốt nhất để làm điều đó là tiêm vaccine,” bác sĩ Schaffner kết luận.
Kết luận
Nghiên cứu mới cho thấy mối liên hệ giữa nhiễm COVID-19 và nguy cơ gia tăng các biến cố tim mạch như đột quỵ hoặc đau tim.
Các tác giả nghiên cứu chưa biết lý do tại sao có sự liên hệ này, mặc dù có thể có yếu tố di truyền. Cần có thêm nghiên cứu để hiểu rõ các phát hiện này.
Theo các chuyên gia, việc tiêm vaccine COVID-19 cập nhật có thể giúp ngăn ngừa bệnh nặng và các biến cố tim mạch sau đó.
Bài liên quan:
Nguồn thông tin: Healthline và Everydayhealth
Nhận bản tin hàng tháng
Chúng tôi sẽ gửi cho bạn thông tin mới nhất để giúp bạn chủ động chăm sóc và quản lý sức khỏe của mình.
Thank you for subscribing to the newsletter.
Oops. Something went wrong. Please try again later.
