/Sống khỏe và trường thọ/Giảm cân/Điều trị béo phì rất phức tạp, nhưng vẫn có hy vọng

Điều trị béo phì rất phức tạp, nhưng vẫn có hy vọng

Hiện nay, béo phì đang dần trở thành một bệnh lý mãn tính phổ biến và đáng báo động trên toàn thế giới. Chúng ta thường khó điều trị béo phì vì tình trạng này chịu ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố khác nhau. Tuy nhiên, hiện nay có nhiều tiến bộ và hy vọng mới trong quá trình điều mang lại hiệu quả tốt cho người bệnh. Cùng tìm hiểu rõ hơn về câu hỏi điều trị béo phì có khó không và những hy vọng mới trong quá trình điều trị béo phì rất phức tạp này thông qua bài viết dưới đây.

1. Vì sao điều trị béo phì lại phức tạp?

Tỷ lệ người bệnh mắc béo phì đang gia tăng rất nhanh ở khắp nơi trên thế giới. Tại Hoa Kỳ, béo phì đã trở thành một đại dịch trong hơn 40 năm với 42% người trưởng thành béo phì, 20% trẻ em và thanh thiếu niên béo phì.

Béo phì đã được chứng minh là một yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý nguy hiểm như tăng huyết áp, đái tháo đường, ung thư, bệnh tim mạch và trầm cảm. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng mỗi năm có hàng triệu người trên thế giới tử vong do các bệnh lý liên quan đến béo phì. 

Vậy điều trị béo phì có khó không? Một trong những lý do khiến tỷ lệ người bệnh tử vong liên quan đến tình trạng béo phì gia tăng là do quá trình điều trị béo phì rất phức tạp và khó khăn.

Một số yếu tố khiến chúng ta khó điều trị béo phì thành công bao gồm:

  • Yếu tố di truyền: Trong quá tình kiểm soát cân nặng, yếu tố di truyền đóng một vai trò quan trọng. Một số người có xu hướng tăng cân dễ dàng hơn do cách cơ thể họ lưu trữ và chuyển hóa năng lượng. Ngay cả khi những người này tuân thủ các chế độ ăn kiêng và tập luyện thể lực thì họ cũng khó giảm cân hơn so với những người khác.
  • Sự thay đổi của hệ thống sinh học: Khi cơ thể tăng cân, các quá trình sinh học cũng thay đổi. Chẳng hạn, cơ thể có thể giảm tốc độ trao đổi chất để bảo tồn năng lượng. Điều này khiến quá trình giảm cân gặp nhiều khó khăn và dễ dẫn đến tình trạng tăng cân trở lại sau khi giảm cân.
  • Hormone kiểm soát cảm giác đói và no: Khi béo phì, cơ thể có thể kháng lại các tín hiệu từ hormone kiểm soát cảm giác no, khiến người bệnh cảm thấy đói hơn và khó kiểm soát lượng thức ăn tiêu thụ.
  • Thói quen ăn uống: Các thói quen ăn uống không lành mạnh như ăn uống quá nhiều, ăn thực phẩm có nhiều calo và ít vận động sẽ góp phần làm gia tăng tình trạng béo phì. Thay đổi thói quen lâu dài là điều khó khăn với nhiều người, đặc biệt khi môi trường sống không có sự hỗ trợ.
  • Yếu tố tâm lý: Căng thẳng, lo lắng và trầm cảm có thể dẫn đến việc ăn uống cảm xúc, tức là ăn để giảm bớt các cảm xúc tiêu cực thay vì ăn vì đói. Hậu quả là việc kiểm soát cân nặng trở nên phức tạp hơn.
  • Ảnh hưởng xã hội và văn hóa: Xã hội hiện đại thường khuyến khích tiêu thụ thực phẩm nhanh, có nhiều calo và ít dinh dưỡng. Ngoài ra, các yếu tố văn hóa như các bữa ăn gia đình lớn hoặc các phong tục ăn uống có thể làm tăng lượng calo tiêu thụ.
  • Thiếu hỗ trợ y tế thích hợp: Béo phì không chỉ là vấn đề cân nặng mà còn là vấn đề sức khỏe tổng quát. Tình trạng thiếu sự hỗ trợ từ chuyên gia dinh dưỡng hoặc chuyên gia trị liệu tâm lý, cũng là một lý do góp phần làm cho quá trình điều trị béo phì trở nên phức tạp.
  • Các bệnh lý đi kèm: Béo phì thường liên quan đến nhiều bệnh lý mãn tính nguy hiểm khác như tiểu đường, tăng huyết áp và bệnh tim mạch. Do đó, quá trình điều trị cần phải phối hợp với việc kiểm soát các bệnh lý này, khiến chúng ta khó điều trị béo phì thành công.
điều trị béo phì rất phức tạp
Thói quen ăn uống không lành mạnh sẽ khiến người bệnh khó điều trị béo phì

2. Các tiến bộ và hy vọng mới trong điều trị béo phì?

Hiện nay, có nhiều tiến bộ và hy vọng mới trong điều trị béo phì, nhờ những phát hiện về cơ chế sinh học, các liệu pháp dược lý và phẫu thuật tiên tiến bao gồm:

2.1. Thuốc điều trị béo phì thế hệ mới

Các loại thuốc điều trị bệnh béo phì thế hệ mới đang rất phát triển nhờ hiểu rõ hơn về cách các hormone và các cơ chế khác trong cơ thể ảnh hưởng đến việc điều chỉnh cân nặng. Những loại thuốc này sẽ mô phỏng các hormone được sản xuất trong ruột và ruột kết để đáp ứng với việc ăn uống, đặc biệt là hormone đường ruột glucagon-like peptide-1 (GLP-1), có tác dụng điều chỉnh sự thèm ăn.

Thuốc GLP-1 sẽ góp phần làm chậm tốc độ tiêu hóa thức ăn từ dạ dày qua ruột, làm tăng cảm giác no sau khi ăn để đảm bảo rằng bạn cảm thấy no và ngừng ăn vào cuối bữa ăn.

Các loại thuốc giảm cân thế hệ mới này đã cho thấy khả năng giúp bệnh nhân giảm một lượng đáng kể trọng lượng, thường từ 10% đến 20% trọng lượng cơ thể. 

2.2. Phẫu thuật giảm cân

Theo hướng dẫn của Viện Y tế Quốc gia, phương pháp phẫu thuật giảm cân sẽ phù hợp với những người béo phì có BMI từ 35 đến 39,9, có tiền sử mắc các bệnh liên quan đến béo phì như huyết áp cao, tiểu đường loại 2, vô sinh, cholesterol cao hoặc ngưng thở khi ngủ.

Hiện nay, phẫu thuật giảm cân đã có những cải tiến lớn, giúp giảm cân một cách an toàn hơn và ít biến chứng hơn so với trước đây. Một số phương pháp phẫu thuật giảm cân mang lại hy vọng mới trong quá trình điều trị béo phì bao gồm:

  • Phẫu thuật cắt bỏ dạ dày: Đây là phương pháp phổ biến, trong đó một phần lớn dạ dày bị cắt bỏ để giảm khả năng tiêu thụ thực phẩm. Phương pháp phẫu thuật này ít xâm lấn và hiệu quả hơn so với các phẫu thuật giảm cân cũ như nối tắt dạ dày.
  • Phẫu thuật nội soi ít xâm lấn: Công nghệ nội soi tiên tiến cho phép thực hiện phẫu thuật với các vết cắt nhỏ hơn, giảm thiểu thời gian phục hồi và nguy cơ biến chứng.
điều trị béo phì rất phức tạp
Phẫu thuật cắt bỏ dạ dày sẽ hỗ trợ người bệnh béo phì giảm cân hiệu quả

2.3. Công nghệ theo dõi sức khỏe

Hiện nay, một số đồng hồ đeo tay và các ứng dụng sức khỏe giúp theo dõi và quản lý cân nặng đang ngày càng phát triển, hỗ trợ cho quá trình điều trị béo phì rất phức tạp.

Các thiết bị đeo như đồng hồ thông minh hoặc ứng dụng điện thoại cung cấp dữ liệu về lượng calo tiêu thụ và mức độ hoạt động, giúp người bệnh béo phì kiểm soát cân nặng trong quá trình giảm cân dễ dàng hơn.

Ngoài ra, nhờ vào việc phân tích dữ liệu, các bác sĩ có thể phát triển các kế hoạch giảm cân và điều trị cá nhân hóa dựa trên thông tin cụ thể về sức khỏe, lối sống và di truyền của từng người.

2.4. Liệu pháp tâm lý và hành vi

Cách tiếp cận đa chiều, kết hợp giữa tâm lý và thay đổi hành vi ngày càng được áp dụng rộng rãi để điều trị béo phì. Trong quá trình điều trị béo phì rất phức tạp, bạn có thể kết hợp cùng một số liệu pháp sau:

  • Trị liệu nhận thức hành vi: Phương pháp này giúp người bệnh điều chỉnh thói quen ăn uống và hành vi thông qua thay đổi tư duy và cảm xúc liên quan đến tập luyện, ăn uống và cân nặng.
  • Chương trình hỗ trợ cộng đồng: Các chương trình giảm cân theo nhóm hoặc cộng đồng trực tuyến đang trở nên phổ biến, cung cấp sự hỗ trợ xã hội và tạo thêm động lực cho người bệnh béo phì.

3. Những điểm cần lưu ý

Khi áp dụng các phương pháp mới trong điều trị béo phì, có một số điểm cần lưu ý để đảm bảo tính hiệu quả và an toàn cho bệnh nhân bao gồm:

  • Đánh giá tình trạng sức khỏe toàn diện: Trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp điều trị giảm cân nào, cần có sự đánh giá kỹ lưỡng về tình trạng sức khỏe, bệnh lý đi kèm và yếu tố cá nhân như tiền sử y tế, thói quen ăn uống và hoạt động thể chất.
  • Không có phương pháp chung cho tất cả: Mỗi bệnh nhân có nhu cầu và phản ứng khác nhau với từng phương pháp điều trị. Vì vậy, trong quá trình điều trị cần cá nhân hóa kế hoạch dựa trên lối sống, khả năng đáp ứng với thuốc và các vấn đề tâm lý của từng người bệnh béo phì.
  • Giám sát tác dụng phụ của thuốc: Các loại thuốc giảm cân thế hệ mới có thể gây ra một số tác dụng phụ trong quá trình điều trị như buồn nôn, tiêu chảy hoặc đau bụng. Vì vậy, trong quá trình sử dụng cần theo dõi kỹ lưỡng các tác dụng không mong muốn và điều chỉnh liều lượng khi cần thiết.
  • Phẫu thuật giảm cân: Mặc dù các phương pháp phẫu thuật giảm cân thường ít xâm lấn, nhưng chúng vẫn có nguy cơ gây ra biến chứng. Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ về dinh dưỡng, trạng thái tâm lý và tình trạng sức khỏe tổng thể.
  • Kết hợp với thay đổi lối sống: Thuốc hay phẫu thuật chỉ là công cụ hỗ trợ. Người bệnh cần kết hợp với việc thay đổi lối sống như ăn uống lành mạnh, tăng cường vận động và quản lý căng thẳng để đạt được hiệu quả giảm cân bền vững.
  • Chú ý đến các bệnh lý nền: Nhiều bệnh nhân béo phì thường mắc các bệnh lý nền như tiểu đường hoặc bệnh tim mạch. Do đó, cần thận trọng khi sử dụng các loại thuốc mới để tránh tương tác thuốc và đảm bảo an toàn. Ngoài ra, các loại thuốc giảm cân có thể ảnh hưởng đến chức năng gan hoặc thận. Vì vậy, người bệnh đòi hỏi phải được kiểm tra và theo dõi định kỳ.
  • Hỗ trợ tâm lý từ gia đình và xã hội: Béo phì không chỉ là vấn đề sinh học mà còn liên quan đến tâm lý và xã hội. Bệnh nhân có thể cần sự hỗ trợ tâm lý để đối phó với cảm giác tự ti, căng thẳng hay áp lực xã hội về cân nặng. Ngoài ra, hỗ trợ từ gia đình và bạn bè đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị, giúp bệnh nhân duy trì động lực và giảm thiểu sự cô lập xã hội.
  • Tìm hiểu thông tin rõ ràng: Trước khi áp dụng các phương pháp mới, bệnh nhân cần được thông tin đầy đủ về lợi ích, rủi ro và các tác động dài hạn. Cần có sự đồng thuận và quyết định sáng suốt từ bệnh nhân và đội ngũ y tế.

Bài viết đã giúp chúng ta trả lời được câu hỏi điều trị béo phì có khó không và những tiến bộ mới trong quá trình điều trị béo phì. Béo phì là một tình trạng sức khỏe chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như di truyền, môi trường và lối sống. Vì vậy, quá trình điều trị béo phì rất phức tạp và đòi hỏi người bệnh cần quan tâm tìm hiểu các giải pháp phù hợp để đạt được hiệu quả điều trị tối ưu. Đặc biệt, chúng ta cần chủ động chăm sóc sức khỏe từ sớm để kiểm soát cân nặng, sống khỏe và trường thọ.

Tài liệu tham khảo: Pubmed.ncbi.nlm.nih.gov, Health.harvard.edu, Healthtalk.unchealthcare.org

Nhận bản tin hàng tháng

Chúng tôi sẽ gửi cho bạn thông tin mới nhất để giúp bạn chủ động chăm sóc và quản lý sức khỏe của mình.

Thank you for subscribing to the newsletter.

Oops. Something went wrong. Please try again later.

Chu Yến Nhi

Chu Yến Nhi

Sau khi tốt nghiệp chuyên ngành Bác sĩ y khoa và có thêm 3 năm kinh nghiệm khám, chữa bệnh trong lĩnh vực Nội khoa. Tôi rất mong muốn được truyền đạt những kiến thức y khoa dưới dạng các bài viết dễ hiểu và dễ tiếp cận với tất cả mọi người. Hy vọng từ những bài viết của mình, bạn đọc sẽ có thêm kiến thức đúng đắn để bảo vệ, nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Bình luận

Hãy cho chúng tôi biết ý kiến của bạn

Có Thể Bạn Quan Tâm