Lo âu là một trong những rối loạn sức khỏe tâm thần phổ biến nhất, với 1 trong 14 người trên toàn thế giới có khả năng bị ảnh hưởng. Lo âu dẫn đến các tình trạng như trầm cảm, tăng nguy cơ tự tử, khuyết tật và yêu cầu sử dụng các dịch vụ y tế cao. Tuy nhiên rất ít người thực sự cần điều trị nhận được sự hỗ trợ cần thiết.
Olivia Remes từ Đại học Cambridge (Anh) chia sẻ góc nhìn của mình về lo âu và khám phá các phương pháp để điều trị và quản lý rối loạn sức khỏe này. Cô cho rằng các phương pháp điều trị như liệu pháp tâm lý và thuốc hiện có nhưng thường mang lại kết quả kém và tỷ lệ tái phát cao. Cô nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khai thác sức mạnh nội tại khi chúng ta điều chỉnh cơ chế đối phó với vấn đề của mình.
Dưới đây là tóm tắt nội dung bài chia sẻ của Olivia Remes trên kênh Youtube TEDxTalks với gần 6 triệu lượt xem (Bài viết này tóm tắt các chiến lược chính để đối phó với lo âu và cải thiện sức khỏe tinh thần dựa trên nội dung gốc từ tiếng Anh trong bài chia sẻ của Olivia):
Cách lo âu hình thành
Hãy tưởng tượng bạn đang chuẩn bị đi dự một bữa tiệc. Bạn cảm thấy phấn khích nhưng đồng thời cũng hồi hộp. Trong bụng bạn có một cảm giác lạ, như thể một nhịp tim khác. Có một điều gì đó đang giữ bạn lại, không cho bạn quá vui vẻ. Một giọng nói vang lên trong đầu: “Đừng quá vui mừng, tốt hơn là nên cẩn trọng, nếu không điều tồi tệ có thể xảy ra.”
Khi đến buổi tiệc, ai đó bước tới và bắt đầu nói chuyện với bạn. Trong khi cuộc trò chuyện diễn ra, tâm trí bạn bắt đầu chạy loạn, nhịp tim tăng lên, bạn đổ mồ hôi và cảm giác như bạn đang tách ra khỏi bản thân mình, giống như một trải nghiệm ngoài cơ thể. Bạn tự nhủ: “Bình tĩnh nào,” nhưng càng cố gắng, mọi thứ càng tồi tệ hơn. Sau vài phút nói chuyện, người đối diện rời đi, để lại bạn trong cảm giác thất bại hoàn toàn.
Hoặc tưởng tượng rằng mỗi lần ra ngoài, khi ở những nơi đông đúc, bạn cảm thấy hoảng sợ trỗi dậy. Trên xe buýt hay giữa đám đông, bạn cảm thấy nóng, buồn nôn, và bất an. Để tránh cảm giác này, bạn bắt đầu né tránh nhiều nơi, điều này khiến bạn cảm thấy cô đơn và bị cô lập.
Nếu bạn nhận thấy mình giống với những tình huống này, rất có thể bạn đang mắc phải rối loạn lo âu, một vấn đề rất phổ biến hơn mọi người nghĩ. Hiện nay, cứ 14 người trên thế giới thì có 1 người mắc phải rối loạn lo âu. Mỗi năm, chi phí để điều trị vấn đề sức khỏe tâm thần này vượt quá 42 tỷ USD.
Lo âu và ảnh hưởng đến cuộc sống
Lo âu có thể dẫn đến trầm cảm, bỏ học, tự tử. Nó làm giảm khả năng tập trung, khó giữ công việc ổn định, và thậm chí làm tan vỡ các mối quan hệ. Tuy nhiên, nhiều người lại xem nhẹ nó như một sự lo lắng đơn thuần mà bạn cần vượt qua, hoặc tệ hơn, coi nó là dấu hiệu của sự yếu đuối.
Nhưng lo âu là một điều phức tạp hơn thế rất nhiều. Để hiểu rõ, chúng ta cần phân biệt giữa lo âu bình thường và rối loạn lo âu.
Lo âu bình thường là một cảm xúc tự nhiên giúp chúng ta đối phó với những tình huống căng thẳng, ví dụ như chạy trốn khỏi một con gấu trong rừng. Nhưng khi cảm giác lo âu xuất hiện trong những tình huống không đe dọa thực sự, đó có thể là rối loạn lo âu.
Ba chiến lược đối phó hiệu quả với chứng lo âu, căng thẳng?
Dù bạn đang trải qua bất kỳ loại lo âu nào, có những điều bạn có thể làm để giảm bớt nó. Những chiến lược này không phức tạp và có thể thực hiện ngay từ hôm nay.
1. Hãy làm mọi thứ không hoàn hảo
Thay vì bị tê liệt bởi sự cầu toàn, hãy áp dụng câu châm ngôn: “Bất cứ điều gì đáng làm đều đáng làm một cách không hoàn hảo lần đầu tiên”. Điều này sẽ giúp bạn bắt đầu ngay lập tức và giảm áp lực.
2. Tha thứ cho bản thân
Ngừng chỉ trích bản thân vì những sai lầm nhỏ. Hãy tha thứ cho những gì bạn đã làm sai, từ những khoảnh khắc trước đây đến cả những sai lầm trong quá khứ. Điều này giúp bạn phát triển lòng trắc ẩn với chính mình và bắt đầu quá trình chữa lành.
3. Tìm mục đích và ý nghĩa trong cuộc sống
Có một mục tiêu, một lý do để sống không chỉ giúp bạn vượt qua những thời điểm khó khăn mà còn cải thiện sức khỏe tinh thần của bạn. Làm điều gì đó với người khác trong tâm trí, dù đó là tình nguyện hay đơn giản là chia sẻ kiến thức với người khác, có thể làm thay đổi cuộc sống của bạn.
Lo âu không phải là một điều bất khả chiến bại. Thay đổi cách đối phó và nhìn nhận có thể giúp bạn kiểm soát nó. Hãy bắt đầu từ hôm nay với những bước nhỏ, và bạn sẽ thấy sự khác biệt lớn trong cuộc sống của mình.
Đọc thêm: