/Sống khỏe và trường thọ/Chống lão hóa/Vì sao bị mất ngủ sau đột quỵ?

Vì sao bị mất ngủ sau đột quỵ?

Đột quỵ là một căn bệnh vô cùng đáng sợ, để lại nhiều di chứng cho người bệnh, kể cả khi họ đã may mắn sống sót sau cơn đột quỵ xảy ra. Một trong những di chứng thường gặp có thể kể đến là tình trạng mất ngủ sau đột quỵ.

1. Vì sao có tình trạng mất ngủ sau đột quỵ?

Mất ngủ được định nghĩa là không ngủ đủ giấc, tình trạng này có thể là do không ngủ được hoặc không duy trì giấc ngủ được lâu. Một số người bị mất ngủ sẽ ngủ trưa thường xuyên trong ngày, nhưng những người khác sẽ không thể ngủ trưa, mặc dù họ rất mệt mỏi.

Từ 35% – 42% người sống sót sau đột quỵ bị mất ngủ, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng. Con số mất ngủ sau đột quỵ sẽ cao hơn khi bệnh nhân vừa bị đột quỵ. Có hơn 1/3 số người vẫn phải vật lộn với chứng mất ngủ thậm chí đến 3 tháng sau khi bị đột quỵ. Nhiều người vẫn bị mắc kẹt trong tình trạng mất ngủ kể cả nhiều năm sau đột quỵ.

Mất ngủ có thể có nhiều nguyên nhân đi kèm bên cạnh việc mất ngủ sau tai biến. Một trong số đó là do môi trường. Ví dụ, phòng ngủ của bạn có thể quá sáng, quá lạnh hoặc quá nóng. Bạn có thể đã uống caffeine hoặc rượu quá gần giờ đi ngủ. Một số loại thuốc cũng có thể gây mất ngủ. Một số tình trạng sức khỏe thể chất bao gồm đau kéo dài, tình trạng sức khỏe tâm thần bao gồm trầm cảm… cũng có thể góp phần gây mất ngủ. Mất ngủ sau đột quỵ còn có thể dẫn đến trầm cảm và chán nản.

mất ngủ sau đột quỵ
Mất ngủ có thể có nhiều nguyên nhân đi kèm bên cạnh việc mất ngủ sau tai biến

Rối loạn giấc ngủ vận động chân tay được chia làm 2 dạng:

  • Hội chứng chân không yên (RLS) được đặc trưng bởi sự thôi thúc mãnh liệt muốn di chuyển chân của bạn. Nó cũng có thể gây ra cảm giác khó chịu hoặc ngứa ran ở chân của bạn.
  • Rối loạn vận động chân tay theo chu kỳ là tình trạng chân hoặc các chi khác của bạn tự giật hoặc co giật.

Những người mắc các tình trạng này có thể thấy rất khó ngủ hoặc khó duy trì giấc ngủ. RLS sẽ ít phổ biến hơn, chỉ từ 10% – 13% số người sống sót sau đột quỵ báo cáo rằng họ gặp phải tình trạng này. Chuyển động chân tay theo chu kỳ ảnh hưởng từ 27 – 42% số người bị mất ngủ sau đột quỵ.

2. Mất ngủ sau đột quỵ có khiến đột quỵ dễ tái phát?

Một phân tích cho thấy những người bị đột quỵ hoặc đột quỵ nhẹ thường gặp phải nhiều chứng rối loạn giấc ngủ trong những tháng sau đó, một vấn đề có thể khiến họ có nguy cơ bị đột quỵ tiếp theo cao hơn.

Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Stroke của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, các vấn đề về giấc ngủ – bao gồm chứng mất ngủ, khó thở khi ngủ, chân không yên buổi tối với những cử động chân một cách vô thức. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các vấn đề liên quan đến giấc ngủ có nhiều khả năng xảy ra ở phụ nữ, những người hút thuốc, người mắc các tình trạng sức khỏe đặc biệt khác và người bị đột quỵ ở độ tuổi lớn.

Các vấn đề về giấc ngủ, đặc biệt là chứng ngưng thở khi ngủ, khi hơi thở liên tục dừng lại và bắt đầu lại trong đêm, chúng được coi là các yếu tố nguy cơ tồn tại độc lập với tình trạng đột quỵ. Do tỷ lệ mắc các vấn đề về giấc ngủ cao ở những người sống sót sau đột quỵ, AHA khuyến cáo nên đánh giá các vấn đề về giấc ngủ để ngừa tình trạng đột quỵ tái phát.

Trong bài đánh giá mới đây, các nhà nghiên cứu đã phân tích trên 185 nghiên cứu về rối loạn giấc ngủ ở các đối tượng sống sót sau đột quỵ, gồm 64.047 người bị ngắt quãng hoặc thở nông trong khi ngủ, mất ngủ, cử động chân theo chu kỳ và hội chứng chân không yên. Họ phát hiện ra rằng những người bị đột quỵ hoặc đột quỵ nhẹ có tỷ lệ mắc các tình trạng này cao hơn rất lâu sau khi đột quỵ xảy ra.

3. Cách cải thiện mất ngủ sau đột quỵ?

  • Duy trì lịch trình ngủ – thức đều đặn, ngay cả sau 1 đêm ngủ không ngon giấc thì chúng ta vẫn nên cố gắng thức dậy vào một khung giờ như bình thường, việc ngủ nướng có thể khiến bạn cảm thấy khó ngủ hơn vào đêm hôm sau. Hãy thử đặt báo thức hoặc ghi nhật ký giấc ngủ để tìm ra kiểu ngủ phù hợp với bạn.
  • Nếu gặp khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ vào ban đêm và thức dậy vào buổi sáng, thì việc bạn tăng thời gian tiếp xúc với ánh sáng mạnh vào buổi sáng có thể giúp ích. Nếu bạn ngủ sớm hơn vào ban đêm và thức dậy quá sớm vào buổi sáng, thì việc tiếp xúc với ánh sáng vào buổi tối có thể giúp ích.
  • Tập thể dục thường xuyên.
  • Cố gắng thư giãn trước khi đi ngủ. Việc lập danh sách những điều bạn muốn nhớ vào ngày hôm sau có thể giúp ‘đưa chúng vào giấc ngủ’.
  • Thực hành các kỹ thuật thư giãn như các bài tập thở vào ban đêm nếu bạn đang bị mất ngủ sau đột quỵ.
  • Tạo môi trường ngủ thoải mái (tối, nhiệt độ dễ chịu).
  • Cố gắng không ngủ trưa vì điều này làm giảm bản năng ngủ ngon của cơ thể vào ban đêm. Nếu bạn cần ngủ trưa, hãy tránh ngủ trưa muộn và đặt báo thức để rút ngắn thời gian ngủ trưa.
  • Tránh xem tivi hoặc các thiết bị điện tử trước khi đi ngủ, do ánh sáng mạnh sẽ ảnh hưởng đến khả năng đi vào giấc ngủ của chúng ta.

4. Các điểm cần lưu ý để phòng tránh đột quỵ tái phát do mất ngủ gây ra

Bước đầu tiên để nhận được sự giúp đỡ là bác sĩ phải tìm hiểu nguyên nhân gốc rễ gây ra vấn đề về giấc ngủ của bạn. Nếu thuốc là nguyên nhân gây mất ngủ, bạn chỉ cần báo cáo tình trạng của mình để bác sĩ có thể giúp bạn.

mất ngủ sau đột quỵ
Một số rối loạn giấc ngủ được điều trị tốt hơn bằng các liệu pháp khác.

Trong những trường hợp khác, bác sĩ có thể sử dụng thêm các kỹ thuật đặc thù để xác định nguyên nhân gây ra mất ngủ sau tai biến của bạn. Họ có thể yêu cầu bạn ghi nhật ký giấc ngủ hoặc đeo máy theo dõi để xác định chính xác điều gì đang xảy ra không ổn. Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, bạn có thể được yêu cầu đến phòng khám về giấc ngủ để bác sĩ có thể tìm hiểu rõ hơn về tình trạng bệnh. 

Một số rối loạn giấc ngủ được điều trị tốt hơn bằng các liệu pháp khác. Có thể bao gồm Liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) cho chứng mất ngủ. CBT được sử dụng khi chứng mất ngủ là do thói quen xấu và suy nghĩ bất thường. Một ví dụ về điều này có thể là lo lắng quá mức về việc không thể ngủ được.

Rối loạn hô hấp khi ngủ có thể cải thiện được bằng thiết bị đeo khi ngủ. Thay đổi lối sống, chẳng hạn như tập thể dục nhiều hơn, cai thuốc lá và giảm lượng rượu uống vào cũng có thể giúp ích. Trong một số trường hợp nghiêm trọng hơn, mọi người có thể cần phẫu thuật.

Ngoài ra còn có các loại thuốc có thể giúp điều trị một số chứng rối loạn giấc ngủ. Bác sĩ sẽ có thể giúp bạn tìm ra loại thuốc tốt nhất cho bạn.

Tài liệu tham khảo: Heart.org, Stroke.org.uk

Nhận bản tin hàng tháng

Chúng tôi sẽ gửi cho bạn thông tin mới nhất để giúp bạn chủ động chăm sóc và quản lý sức khỏe của mình.

Thank you for subscribing to the newsletter.

Oops. Something went wrong. Please try again later.

Đỗ Mai Thảo

Đỗ Mai Thảo

Qua những bài viết/chia sẻ của mình, cùng với những gì tôi phải chứng kiến hàng ngày tại một bệnh viện công lập, tôi mong rằng mọi người ai cũng phải ý thức hơn trong việc chủ động tăng cường sức khỏe, đừng để khi phát hiện các dấu hiệu bất thường mới tìm đến những dịch vụ y tế. Đặc biệt những bạn trẻ như tôi, việc hiểu đúng - hiểu chuẩn về việc giảm cân, làm đẹp chuẩn Y khoa là một vấn đề cần được quan tâm đúng mực hơn.

Bình luận

Hãy cho chúng tôi biết ý kiến của bạn

Có Thể Bạn Quan Tâm